رابطه قیمت بنزین با قیمت خودروها و موضوع هدفمندسازی یارانهها
این روزها بحثی مطرح شده که قیمت 3000 تومان در لیتر برای بنزین مناسب است به شرطی که خودروهای تولیدی کم مصرف و استاندارد شوند و قیمت خودرو هم کاهش یابد.
واقعیت این است که برای اینکه خودروها کم مصرف شوند باید استانداردهای بالاتری بکار گرفته شود و از تکنولوژی بالاتری استفاده گردد و استفاده از تکنولوژی بالاتر قیمت خودروها را افزایش میدهد مگر اینکه مالیات بر خودرو در ایران کاهش یابد که این هم بستگی به وضعیت درآمدها و هزینههای دولت دارد.
پژو 206 خودرویی با تکنولوژی بالاتر از پراید و مصرف سوخت کمتر است. ولی طبیعتاً قیمت آن بیشتر از پراید است.
اما چرا بسیاری از افراد خرید پراید را بر پژو ترجیح میدهند؟ طبیعتاً پراید ارزانتر از پژو است. اما یک عامل مهم در ترجیح پراید بر پژو، قیمت پایین بنزین در ایران است. اگر قیمت سوخت به لیتری 3000 تومانی که وزیر نفت عنوان کرده و البته باز هم کمتر از قیمت تمام شده آن است برسد آنگاه خریداران با محاسبه سوخت مصرفی میل به استفاده از خودروهای با تکنولوژی بالاتر و قیمت بیشتر را بر خودروهای ارزان پر مصرف ترجیح خواهند داد زیرا پرداخت وجه بیشتر برای تکنولوژی بالاتر که هزینههای جاری کمتری دارد بر خودروهای ارزانتری که هزینه جاری بالاتری دارند ترجیح خواهند داد و همین میل در بازار جهت گیری لازم را به خودروسازان داده و با توجه به بازار خودرو به سمت استفاده از خودروهای کم مصرفتر و تکنولوژی بالاتر جهتگیری خواهند نمود.
در سایر کشورها نه تنها هزینه سوخت را از مصرف کننده دریافت میدارند بلکه مالیات نیز اخذ میکنند و قیمت بالاتر سوخت جهتدهنده اصلی به بازار تولید ومصرف سوخت میشود.
لذا موکول کردن اصلاح قیمت سوخت به تولید ماشین های کم مصرفتر و یا ارزانتر خودروها در حقیقت مانعی در راه هدفمندسازی یارانه سوخت و واقعیکردن قیمت و شفافسازی اقتصاد کشور است.
اگر قیمت 3000 هزار تومانی بنزین در هر لیتر را ملاک محاسبه قرار دهیم لذا بابت هر لیتر مصرف بنزین آزاد، دولت 2300 تومان یارانه می دهد. این یارانه برای یک باک بنزین 60 لیتری مبلغ 138000 تومان می شود.
چرا باید دولت از کیسه همه مردم و بویژه محرومان و فاقدان خودرو بابت یک باک بنزین 138 هزار تومان پرداخت کند که معادل مصرف یک سال برنج مصرفی یک نفر است؟
روزانه معادل یک تن طلا یارانه مصرف بنزین در کشور می باشد. یعنی یارانه یک سال بنزین بیش از ارزش کل طلای معادن شناخته شده طلای کشور است که با توجه به استخراج سالانه حدود دو تن طلا معادل بیش از یک و نیم قرن تولید طلای کشور در باک بنزین خودروها ریخته می شود. ثروتی که می تواند در جای بهتری به نفع تولید وعمران و آبادانی کشور هزینه شود.
اگر دولت در این چهار سال هدفمندسازی یارانههای سوخت را تکمیل نکند گویی هیچ اقدام اساسیای انجام نداده است.