ترکیه در توطئه های غرب می سوزد
محمدحسن قدیری ابیانه کارشناس سیاست خارجی در خصوص رفتار قابل تامل دولتمردان ترکیه برای حمایت از تروریست های منطقه به روزنامه سیاست روز گفت: آقای اردوغان گفته بود من به مقامات ایران گفتم ۲۵۰ هزار نفر در سوریه کشته شده اند و ایران جواب داد سوریه خط مقدم جبهه است پیرو همین مسئله باید به دولت ترکیه گفت که عامل این کشتارها دولت هایی مثل اردوغان هستند که مغایر با اصول اسلامی، انسانی و حتی امور بین الملل از تروریسم ها حمایت و در امور داخلی سوریه دخالت کرده و انواع و اقسام سلاح ها را در اختیار تروریست ها قرار داده اند. وی افزود: در حقیقت این سیاست ها است که مشکلات را برای سوریه به وجود آورده و این کشور باید پاسخگوی اعمال خود باشد.
این کارشناس سیاست خارجی تصریح کرد: ترکیه در موضعی نیست بخواهد برای سوریه تعیین تکلیف کند که بشار اسد باید بماند یا برود. در حالی که دولت ترکیه خود را دلسوز مردم سوریه جلوه می دهد نه تنها از کشتار مردم کوبانی ممانعت به عمل نمی آورد بلکه از این کشتار نیز خشنود به نظر می رسد و مخالفین ملت سوریه را تجهیز کرده و به تجهیز آنها ادامه می دهد.
وی در ادامه گفت:و این در حالی است که نیمی از جمعیت ترکیه را علوی ها و کردها تشکیل می دهند و دولت ترکیه نه تنها دستاوردی در سیاست خارجی نداشته بلکه در صحنه داخلی نیز مشکلات عدیده ای با کردها و علوی ها پیدا خواهد کرد.
وی در پایان خاطر نشان کرد: ترکیه هم در استراتژی و هم در تاکتیک دچار اشتباه شده و قدرت های غربی و اسرائیل با به طمع انداختن دولت ترکیه برای احیای قلمرو سابق دولت عثمانی آنها را به اشتباه در تحلیل انداخته اند.
بنابراین مقامات کشورمان با بیان مواضع صریح باید از حق حاکمیت ملت سوریه و عراق تمام قد دفاع کنند و اقدامات دخالت آمیز ترکیه، مرتجعان عرب و قدرت های غربی را در سوریه و عراق خنثی نموده و ملت های سوریه و عراق را در مبارزه با تروریستها یاری رسانیم و تلاش کنیم دولت هایی مثل ترکیه به درک صحیح اوضاع برسند و دست از این توطئه ها علیه ملت های منطقه بردارند.
متن کامل مطلب روزنامه سیاست روز به شرج زیر است:
ارزیابی کارشناسان از راهبرد غلط ترکیه در قبال تحولات منطقه
عنوان :فروپاشی از جنس فروپاشی امپراتوری عثمانی
--------------------------------------------------
متن :
رفتارهای سیاسی دولتمردان ترکیه گرچه تازگی ندارد، اما ابعاد آن آشکارتر شده و به نوعی "رو" باز می کند. غافل از اینکه اقدامات او در منطقه، آتش زیر خاکستر درون ترکیه را شعله ور خواهد ساخت و آنگاه دیگر از رؤیاهای دولت به اصطلاح اسلامی این کشور، نامی هم باقی نخواهد ماند.
همراهی و همگرایی مقامات ترکیه با اهداف آمریکا و صهیونیست ها در منطقه سودی برای دولت اردوغان نخواهد داشت. این همراهی و مطیع بودن او تنها سود این معامله را به جیب آمریکا و اسرائیل خواهد ریخت و ترکیه بازنده اصلی تحولاتی خواهد بود که او به آنها دامن می زند. ترکیه اکنون تنها با نظام سیاسی سوریه درگیر نیست و مردم سوریه همه ویرانی ها و جنایاتی که در این کشور اتفاق افتاده است، از چشم دولتمردان ترکیه می بینند. آیا اگر دولت بشار اسد با فتنه های ترکیه ای و آمریکایی و دیگر کشورهای مرتجع عربی سقوط کند، مردم این کشور با آنها همراه خواهند شد؟!
قطعاً چنین تصور و خیالی، خام اندیشی است که در سر مقامات ترکیه پرورش یافته است. ترکیه در راهی گام برداشته است که پایان آن آغاز فروپاشی این کشور از جنس فروپاشی امپراتوری عثمانی است.
دلیل شکست های سیاست های دولت ترکیه در منطقه به خاطر یک موضوع اساسی و حیاتی است و آن بی توجهی به خواسته های مردم منطقه است. این روند در داخل ترکیه هم دیده می شود. حاکمیت ترکیه به خواسته مردم خود هم بی توجه است و تنها به دستورات و اوامری تن می دهد که آمریکا آن را صادر کرده است. به همین خاطر چنین رفتاری از سوی مردم ترکیه با اعتراض روبرو شده وخواهد شد.
این روزها رفتار دو گانه ترکیه و رویکردی که این کشور در قبال تروریست های منطقه بویژه داعش پیش گرفته و البته بستری را که برای ادامه اقدامات جنایتکارانه این گروهک های تروریستی فراهم کرده در آینده ای نزدیک امنیت منطقه را بیش از شرایط کنونی متشنج خواهد کرد.
رفتار ترکیه و سکوت تامل برانگیزش در قبال حوادث اخیر کوبانی مصداق عینی است در قبال تناقضات سیاست ترکیه در قبال تحولات منطقه که بطورحتم، تبعات زیادی را نه تنها برای ثبات سیاسی داخلی ترکیه به همراه خواهد داشت، بلکه باعث بی ثباتی بیشتر در منطقه نیز خواهد شد.
مسئله ی کوبانی نشان داده است که ترک ها نگاهی استراتژیک و بلندمدت به مسائل منطقه ای دارند و تلاش می کنند با نگاهی کاملاً واقع گرایانه، تحولات جاری در خاورمیانه را در راستای اهداف خود پیش برند. بر همین اساس است که در شرایطی که همگان انتظار داشتند ائتلاف بین المللی علیه داعش به راحتی شکل بگیرد و همه کشورهای نزدیک به آمریکا در آن شرکت کنند، ترک ها در نشست جده - که مقدمه ای بر تشکیل ائتلاف بود - از امضای بیانیه پایانی آن خودداری و مخالفت خود را از پیوستن به چنین ائتلافی ابراز کردند. حتی سفر وزیران دفاع و امور خارجه آمریکا به ترکیه نیز نتوانست ترک ها را قانع کند که در ائتلاف شرکت کنند.
هدف ترکیه از سیاست های اخیر خود در قبال داعش، به نگاه استراتژیک این کشور به تحولات اخیر و نگاه کلان نگر آن ها نسبت به جایگاه ترکیه در نظام منطقه ای خاورمیانه باز می گردد؛ اما این نکته باید در نظر گرفته شود که به دلیل هم پیوندی پویش های امنیتی کشورها به یکدیگر، این رفتار ترکیه تبعات زیادی را نه تنها برای ثبات سیاسی داخلی ترکیه به همراه خواهد داشت، بلکه باعث بی ثباتی بیشتر در منطقه نیز خواهد شد. بنابراین حتی اگر ترک ها در شرایط فعلی و تحت فشارهای بین المللی و افکار عمومی به نبرد علیه داعش در کوبانی بپردازند، تعلل بیش از اندازه ی ترکیه در این امر و نگاه منفعت محورانه ی این کشور تأثیرات منفی خود را حداقل در داخل ترکیه بر جای خواهد گذاشت؛ به عبارت دیگر، ترکیه در نهایت هیچ راه گریزی از تبعات منفی سیاست های اخیر خود نخواهد داشت.
با وجود پیشروی های داعش در کوبانی و تصویب طرح اجازه به دولت ترکیه برای مبارزه با داعش، این کشور همچنان رویکرد خود را نسبت به ائتلاف روشن نساخته است و در مقابل پیشروی های داعش در کوبانی تاکنون دست به هیچ اقدام مفیدی نزده است؛ ترکیه نه تنها مانع از عبور پیکارجویان کرد از مرزهای ترکیه به خاک سوریه برای مبارزه با داعش می شود، بلکه حتی اخیراً درگیری هایی میان نیروهای ارتش ترکیه و جنگجویان پ.ک.ک رخ داده است.
این رفتار ترکیه با واکنش مقامات کشورمان همراه بود چنانچه چند روز پیش معاون عربی و آفریقایی وزارت امور خارجه از رایزنی با مقام های ترکیه درباره وضعیت کوبانی خبر داده بود و از کشورهای عربی منطقه خواسته بودکه به جای حمله به داعش از خانه خود مبارزه با تروریسم را آغاز کنند.
امیر عبداللهیان همچنین از گفت وگوها با دولت ترکیه برای حل بحران کوبانی خبر داد و گفت: البته ما به دولت این کشور بابت هرگونه حضور نظامی زمینی در سوریه هشدار داده ایم. گفت وگوهای ما با دوستمان ترکیه برقرار است و ما فکر می کنیم این کشور می تواند بیشترین نقش را برای بازگشت آوارگان سوری به سرزمین شان داشته باشد.
شواهد نشان می دهد که ترکیه تلاش دارد از بحران کوبانی به عنوان فرصتی برای پیشبرد سیاست های داخلی و منطقه ای خود بهره ببرد؛ به طوری که اردوغان تلاش دارد که با گره زدن چالش داعش و پ.ک.ک با یکدیگر، آن ها را به وسیله یکدیگر و در یک نبرد فرسایشی تضعیف کند.
سکوت قابل تاملی که ترکیه بویژه در قبال جنایات اخیر در کوبانی پیش گرفته از یک سو و از سویی دیگر این کشور در ائتلاف ضد داعش نیز کشورهای غذبی را همراهی نکرده است که دلیل این امر را رقابت های منطقه ای این کشور با عربستان سعودی، سیاستی که این کشور در قبال سوریه برای حذف بشار اسد به دنبال دارد و در آخر نیز می توان اشاره کرد که ترکیه از جهاتی حضور داعش به ویژه در عراق را در راستای منافع منطقه ای خود می بیند؛ از دید ترک ها، تقویت حضور داعش در عراق به معنای تضعیف جایگاه شیعیان در این کشور است و این در بلندمدت فضا را برای اعمال نفوذ ترک ها در عراق فراهم می سازد؛ اما سکوت ترکیه در قبال پیشروی های داعش در کوبانی دلایلی دیگری نیز دارد که در زیر به آن ها اشاره می شود.
با وجود اینکه ترکیه دلایل خود را برای رفتار اخیرش در قبال داعش و پیشروی های آن در منطقه کردنشین کوبانی دارد؛ اما این رفتار پیامدهایی را نیز به دنبال دارد که می تواند هزینه های زیادی را هم برای خود ترکیه و هم برای خاورمیانه به دنبال داشته باشد.
همان گونه که بررسی شد، در تحلیل پیامدهای رفتار ترکیه در قبال داعش باید به ۲ بعد داخلی و منطقه ای آن اشاره کرد. رفتار ترکیه از یک سو ممکن است باعث بر هم خوردن گفت وگوهای صلح با کردها شود و آتش خشونت را مجدداً در ترکیه روشن کند و هم باعث ایجاد بی ثباتی بیشتر در خاورمیانه شود.
�بری بوزان� می گوید که امنیت کشورها در رابطه ی آن ها با دیگران معنا پیدا می کند و هیچ کشوری به تنهایی نمی تواند صحبت از امنیت ملی خود داشته باشد؛ ترکیه نیز از این امر مستثنا نیست و امنیت آن به امنیت کل منطقه پیوند خورده است و هرگونه بی ثباتی منطقه ای در آینده، دامان این کشور را نیز خواهد گرفت. رفتارهای اخیر ترکیه چنین فهمی را نمی رساند و به نظر می رسد آن ها امنیت خود را جدای از امنیت منطقه تعریف کرده اند. رفتار منفعت طلبانه ترکیه در قبال داعش و بحران کوبانی شرایطی را ایجاد می کند که می تواند با دامن زدن به رقابت های موجود بین ترکیه با عربستان و ایران از یک سو و ایجاد فضاهای خلأ جهت رشد گروه های تروریستی از سوی دیگر، خاورمیانه را هر چه بیشتر دچار بی ثباتی کند.
کارشناسان معتقدند در شرایطی که آتش جنگ های نیابتی، خاورمیانه را در بر گرفته است و هرروز بر دامنه ی جنگ و خشونت های این منطقه افزوده می شود، اقدام ترکیه به مثابه بنزینی است که بر آتش تنش های موجود ریخته می شود. اگر ترکیه همچنان به سیاست های براندازانه خود در سوریه ادامه دهد، تقابل این کشور با ایران را به دنبال خواهد داشت. از جهت دیگر، هر چند عربستان و ترکیه هر ۲ هدف واحدی را در قبال سوریه دنبال می کند - که این هدف همان براندازی بشار اسد است - اما این ۲ کشور، سوریه ی بعد از اسد را جولانگاهی برای تقویت قدرت منطقه ای خود می بیند؛ به همین دلیل است که ترکیه تلاش دارد در نظام بعدی سوریه بیشترین نقش را داشته باشد و عربستان نیز دقیقاً چنین هدفی را دنبال می کند که این امر فضا را برای تنش های بعدی آماده می کند.
در همین زمینه سیاست روز در گفت وگو با کارشناسان به عواقب سیاستی که ترکیه در قبال حمایتش از تروریست های منطقه پیش گرفته پرداخته که به شرح ذیل است.
ترکیه در توطئه های غرب می سوزد
محمدحسن قدیری ابیانه کارشناس سیاست خارجی در خصوص رفتار قابل تامل دولتمردان ترکیه برای حمایت از تروریست های منطقه گفت: آقای اردوغان گفته بود من به مقامات ایران گفتم ۲۵۰ هزار نفر در سوریه کشته شده اند و ایران جواب داد سوریه خط مقدم جبهه است پیرو همین مسئله باید به دولت ترکیه گفت که عامل این کشتارها دولت هایی مثل اردوغان هستند که مغایر با اصول اسلامی، انسانی و حتی امور بین الملل از تروریسم ها حمایت و در امور داخلی سوریه دخالت کرده و انواع و اقسام سلاح ها را در اختیار تروریست ها قرار داده اند. وی افزود: در حقیقت این سیاست ها است که مشکلات را برای سوریه به وجود آورده و این کشور باید پاسخگوی اعمال خود باشد.
این کارشناس سیاست خارجی تصریح کرد: ترکیه در موضعی نیست بخواهد برای سوریه تعیین تکلیف کند که بشار اسد باید بماند یا برود. در حالی که دولت ترکیه خود را دلسوز مردم سوریه جلوه می دهد نه تنها از کشتار مردم کوبانی ممانعت به عمل نمی آورد بلکه از این کشتار نیز خشنود به نظر می رسد و مخالفین ملت سوریه را تجهیز کرده و به تجهیز آنها ادامه می دهد.
وی در ادامه گفت: و این در حالی است که نیمی از جمعیت ترکیه را علوی ها و کردها تشکیل می دهند و دولت ترکیه نه تنها دستاوردی در سیاست خارجی نداشته بلکه در صحنه داخلی نیز مشکلات عدیده ای با کردها و علوی ها پیدا خواهد کرد.
وی در پایان خاطر نشان کرد: ترکیه هم در استراتژی و هم در تاکتیک دچار اشتباه شده و قدرت های غربی و اسرائیل با به طمع انداختن دولت ترکیه برای احیای قلمرو سابق دولت عثمانی آنها را به اشتباه در تحلیل انداخته اند.
بنابراین مقامات کشورمان با بیان مواضع صریح باید از حق حاکمیت ملت سوریه و عراق تمام قد دفاع کنند و اقدامات دخالت آمیز ترکیه، مرتجعان عرب و قدرت های غربی را در سوریه و عراق خنثی نموده و ملت های سوریه و عراق را در مبارزه با تروریستها یاری رسانیم و تلاش کنیم دولت هایی مثل ترکیه به درک صحیح اوضاع برسند و دست از این توطئه ها علیه ملت های منطقه بردارند.
غرب به ترکیه به عنوان پل پیروزی نگاه می کند
دکتر سیدرضا صدرالحسینی دیگر کارشناس سیاست خارجی در این خصوص گفت:با نگاهی به عملکرد غیراصولی کشور ترکیه و اتخاذ راهبردهای غیرقابل دفاع در بحران های اخیر منطقه از جمله اصرار بر سرنگونی نظام سیاسی سوریه، دخالت در امور کشورهای همسایه همچون عراق، باز کردن گذرگاه عبور تروریست ها به کشورهای همسایه، پشتیبانی غیرقابل انکار ترکیه از تروریسم در منطقه و موارد مشابه در آموزش، تسلیح و پشتیبانی از اقدامات تخریبی تروریست های منطقه نمی توان کشور ترکیه را به عنوان همسایه دلسوز برای کشورهای منطقه محسوب نمود.
وی تصریح کرد: یعنی اینکه عدم استراتژی روشن منطقه ای ترکیه راه را برای نفوذ و دخالت بیگانگان در منطقه به صورت چشم گیری افزایش داده است به نظر می رسد ترکیه سعی در ارتقای جایگاه خویش در منطقه دارد اما نگاه غرب به این کشور نگاهی غیرراهبردی و تاکتیکی است بدین مفهوم که غرب به ترکیه به عنوان پل پیروزی می نگرد تا بتواند از آن عبور کرده و حتی اگر تخریب گردد نیز برای غرب بی اهمیت خواهد بود.
وی به واکنش و راهبرد کشورمان به سیاست اشتباه ترکیه اشاره کردوگفت: جمهوری اسلامی ایران با نگاه راهبردی به کشورهای همسایه به جهت ایجاد ارتباطات صمیمانه وتقویت حسن همجواری با آنان به ترکیه به عنوان یک کشور دوست و همسایه می نگرد و همیشه از اقدامات دوستانه این کشور در زمینه های اقتصادی، سیاسی و فرهنگی حمایت نموده است اما اقدامات اخیر ترکیه از نظر دستگاه سیاست خارجی ایران دور نبوده، بنابر اظهار مسئولین وزارت خارجه در جریان عین العرب (کوبانی) تذکرات لازم به مسئولین دولتی این کشور داده شده که این حاکی از حس دلسوزی و حفظ برادری با این کشور می باشد که البته در صورت تداوم رفتارهای غیردوستانه این کشور نمی تواند ادامه داشته باشد.
هدی دهقان بذرافشان