پایگاه شخصی دکتر محمد حسن قدیری ابیانه

برخی ها پیشنهاد داده اند که نامزدهای ریاست جمهوری معاون اول خود در صورت پیروزی را هم معرفی نمایند. این پیشنهاد یک پیشنهاد خوبی است. البته اگر بتواند سایر کابینه خود را هم معرفی کند چه بهتر.

اما می خواهم یک پیشنهاد به این نظر اضافه کنم و آن اینکه:

رئیس جمهور مطابق با اصل 124 می تواند اداره هیأت دولت و مسوولیت هماهنگی سایر معاونتها را به معاون اول بسپارد. ضمنا مطابق با اصل 131 "در صورت فوت، عزل، استعفاء، غیبت یا بیماری بیش از دو ماه رییس جمهور و یا در موردی که مدت ریاست جمهوری پایان یافته و رییس جمهور جدید بر اثر موانعی هنوز انتخاب نشده و یا امور دیگری از این قبیل، معاون اول رییس جمهور با موافقت رهبری اختیارات و مسوولیتهای وی را بر عهده می‌گیرد"

بنابر این مشاهده می شود که معاون اول رئیس جمهور طبق تشخیص رئیس جمهور می تواند مسئولیت هیأت دولت را برعهده بگیرد و نیز در صورت فقدان رئیس جمهور، معاون اول او وظایف رئیس جمهور را هرچند در مدتی کوتاه برعهده می گیرد.

بنابر این لازم است که وی نیز شرایط پذیرش چنین مسئولیتی را داشته باشد.

وزرا باید از مجلس رای اعتماد بگیرند، خود رئیس جمهور باید توسط شورای محترم نگهبان تأیید صلاحیت شود.

مناسب است قوانین به نحوی تصحیح گردد که صلاحیت معاون اول رئیس جمهور نیز الزاماً به تأیید مرکز خاصی نیاز داشته باشد و جون قرار است او مسئولیت رئیس جمهور را چه در اداره دولت در شرایط عادی و چه کل مسئولیت در دوره غیبت رئیس جمهور برعهده داشته باشد مناسب است تأیید صلاحیت معاون اول رئیس جمهور به تأیید شورای محترم نگهبان برسد.

البته از آنجا که گفته شده است که درصورت غیبت رئیس جمهور " معاون اول رییس جمهور با موافقت رهبری اختیارات و مسوولیتهای وی را بر عهده می‌گیرد"  و تأکید شده است که " در صورت فوت معاون اول و یا امور دیگری که مانع انجام وظایف وی گردد و نیز در صورتی که رییس جمهور معاون اول نداشته باشد مقام رهبری فرد دیگری را به جای او منصوب می‌کند" و در نتیجه می توان برداشت کرد که عدم موافقت رهبری می تواند یکی از همان موانع باشد و در نتیجه رهبر می تواند در صورت عدم موافقت با برعهده گرفتن مسئولیت اجرایی کشور در دوره انتقال خود فرد دیگری را برای جایگزینی رئیس جمهور برای دوره موقت انتقال برگزیند. ولی با این وجود مناسب است انتصاب معاون اول توسط رئیس جمهور به تأیید صلاحیت معاون اول توسط شورای محترم نگهبان موکول گردد.

بندهای قانون اساسی:

اصل ۱۲۴

رییس جمهور می‌تواند برای انجام وظایف قانونی خود معاونانی داشته باشد. معاون اول رییس جمهور با موافقت وی اداره هیأت وزیران و مسوولیت هماهنگی سایر معاونتها را به عهده خواهد داشت.

اصل ۱۳۱

در صورت فوت، عزل، استعفاء، غیبت یا بیماری بیش از دو ماه رییس جمهور و یا در موردی که مدت ریاست جمهوری پایان یافته و رییس جمهور جدید بر اثر موانعی هنوز انتخاب نشده و یا امور دیگری از این قبیل، معاون اول رییس جمهور با موافقت رهبری اختیارات و مسوولیتهای وی را بر عهده می‌گیرد و شورایی متشکل از رییس مجلس و رییس قوه قضاییه و معاون اول رییس جمهور موظف است ترتیبی دهد که حداکثر ظرف مدت پنجاه روز رییس جمهور جدید انتخاب شود، در صورت فوت معاون اول و یا امور دیگری که مانع انجام وظایف وی گردد و نیز در صورتی که رییس جمهور معاون اول نداشته باشد مقام رهبری فرد دیگری را به جای او منصوب می‌کند.

اصل ۱۳۲

در مدتی که اختیارات و مسوولیتهای رییس جمهور بر عهده معاون اول یا فرد دیگری است که به موجب اصل یکصد و سی و یکم منصوب می‌گردد، وزراء را نمی‌توان استیضاح کرد یا به آنان رأی عدم اعتماد داد و نیز نمی‌توان برای تجدید نظر در قانون اساسی و یا امر همه‏پرسی اقدام نمود.