پایگاه شخصی دکتر محمد حسن قدیری ابیانه

در این نشست دوروزه، هیاتی دینی و فرهنگی از کشورمان به ریاست «ابوذر ابراهیمی‌ ترکمان» رییس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی حضور داشت و اندیشمندان مسلمان و مسیحی مقاله های خود را در ارتباط با این موضوع ارایه کردند.
پیشینه گفت وگو‌های دینی «سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی» با «شورای پاپی گفت‌ وگوی ادیان» کلیسای کاتولیک واتیکان به 22 سال پیش بر می گردد. دور قبلی (نهمین دور) این نشست ها با عنوان «‌گفت‌ وگوی سازنده‌ مسلمانان و مسیحیان برای مصلحت جامعه» آذرماه 1393 در تهران انجام گرفت.
در پیوند با میزان اثرگذاری این گفت وگوها بر همگرایی 2 آیین آسمانی اسلام و مسیحیت، برقراری صلح در جهان و نیز مقابله با افراطی گری، گروه پژوهش و تحلیل خبری ایرنا با 2 تن از کارشناسان این حوزه به گفت وگو پرداخت.

*** پیوند اسلام و مسیحیت در سایه تعالیم مشترک
تداوم گفت وگوهای اسلام و مسیحیت طی بیش از 2 دهه گذشته حاکی از علاقه و اشتراک های موجود در تعالیم و آموزه های این 2 آیین و نیز اهمیت هم اندیشی و رایزنی است.
در این پیوند، «محمدتقی مبشری» رییس پژوهشکده فرهنگ و معارف اسلامی به پژوهشگر ایرنا گفت: اسلام دین گفت وگو است چرا که دعوت به گفت وگو و بیان نقطه نظرها می تواند بسیاری از سوء تفاهم ها را برطرف کند. در آیه 6 سوره «آل عمران» آمده است «فَمَنْ حَآجَّکَ فِیهِ مِن بَعْدِ مَا جَاءکَ مِنَ الْعِلْمِ فَقُلْ تَعَالَوْاْ نَدْعُ أَبْنَاءنَا وَأَبْنَاءکُمْ وَنِسَاءنَا وَنِسَاءکُمْ وَأَنفُسَنَا وأَنفُسَکُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَل لَّعْنَةُ اللّهِ عَلَی الْکَاذِبِینَ» یعنی «پس هر که با وجود دانشی که [در باره‏ی عیسی‏] سوی تو آمد با تو محاجّه کرد بگو: بیایید پسرانمان و پسرانتان و زنانمان و زنانتان و کسان نزدیکمان و کسان نزدیکتان را فرا خوانیم، سپس [به درگاه خدا] تضرّع کنیم و لعنت خدا را بر دروغگویان قرار دهیم.»
عضو هیات علمی دانشگاه فرهنگیان به بیان چند نمونه از رفتار پیشوایان دین اسلام در این باره پرداخت و گفت: پیامبر اسلام (ص) بنیانگذار گفتمان میان ادیان بودند و «مباهله» گواه این مدعا است. دیگر پیشوایان دین اسلام نیز بر این امر همواره تاکید می کردند به عنوان نمونه امام صادق(ع) همیشه تاکید می کرد که باید بین ادیان مختلف گفت وگو و تبادل نظر وجود داشته باشد. بنابراین، خود در مناظره ها و گفت وگوهای پیروان ادیان مختلف شرکت می کرد. امام رضا(ع) نیز در جلسه ای که مامون برای مناظره علمی ترتیب داده بود، شرکت کرد و با استفاده از مطالب موجود در کتاب های دینی مختلف، حقانیت دین اسلام را اثبات می کرد.
به باور این کارشناس مسائل دینی، در جهان کنونی که برخی تلاش می کنند از اختلاف های موجود بین مذهب های مختلف سوء استفاده کنند، تداوم گفت وگوها ضروری است زیرا نزدیک کردن دیدگاه های ادیان گوناگون از افراطی گری و اقدام های خشونت آمیز پیروان آنها خواهد کاست. بنابراین، حضور ایران در این قبیل نشست ها ضروری است.
«محمدحسن قدیری ابیانه» از دیپلمات های کشورمان در ارتباط با پیوندهای اسلام و مسیحیت به پژوهشگر ایرنا گفت: در اسلام حضرت مسیح (ع) پیامبری اولوالعزم با معجزه های فراوان است. خدا در قرآن برای حضرت مریم (س) و عیسی(ع) منزلت زیادی قایل شده است. در قرآن تاکید شده که نیک ترین افراد برای مسلمانان، مسیحیان هستند و حتی عبادت های روحانیان مسیحی مورد تمجید قرار گرفته است.
قدیری ابیانه ادامه داد: نقاط مشترک زیادی میان مسلمانان و مسیحیان وجود دارد؛ اشتراک هایی که می تواند زمینه های مناسبی برای همکاری به وجود بیاورد اما متاسفانه در کشورهای غربی رسانه های صهیونیستی حاکمیت دارند. آنها با استفاده از نفوذ خود، تصور مردم غرب را از مسلمانان مشوش می کنند تا بین مسلمانان و مسیحیت اختلاف افکنند.

*** کارایی گفت وگوهای دینی برای برقراری صلح و امنیت جهانی
مبشری در بخشی از سخنان خود، دنیای ناآرام کنونی را نه نتیجه عملکرد دانشمندان علوم دینی بلکه ناشی از ورود نکردن زمامداران کشورها به گفت وگوهای دینی دانست و گفت: مشکل ناشی از این است که سیاستمداران و زمامداران کشورها وارد این گفت وگوها نمی شوند و به نوعی آنها را در جامعه پیاده نمی کنند. اگر سیاستمداران به این عرصه ورود پیدا کنند، می توان بسیاری از چالش ها را بین برد اما تا زمانی که این گفت وگوها تنها بین عالمان دینی باشد، به طور طبیعی سیاستمداران خط ومشی مربوط به خود را دنبال می کنند و این گفت وگوها راه به جایی نخواهد برد. از طرفی، اگر زمینه های لازم برای آشنایی جوامع مختلف با دیگر ادیان فراهم شود شاید بتوان بر سیاستمداران تاثیر گذاشت.
این پژوهشگر مسائل دینی با بیان این که گروه های دهشت افکن کنونی مانند داعش در منطقه و بوکوحرام در نیجریه و شمال آفریقا ساخته و پرداخته دشمنان اسلام است، اظهار کرد: امپریالیسم غرب با هدف ضربه زدن به اسلام، تروریست ها را تقویت می کند. کشورهای غربی و از همه آن ها بیشتر رژیم صهیونیستی با حمایت از گروه های تروریستی قصد تضعیف مسلمانان و فرسایش تدریجی آنان را دارند. این گروه های ستیزه جو نه برخاسته از متن اسلام واقعی بلکه ناشی از یک تفکر افراطی هستند که از طرف غرب حمایت و پشتیبانی می شوند.
به باور قدیری ابیانه، این نشست ها به کاهش افراط گرایی در جهان منجر نمی شود. سفیر پیشین ایران در استرالیا و مکزیک به تحلیل این موضوع پرداخت و اظهارکرد: نخست اینکه شدیدترین افراط گرایی ها و خشونت ها در طول تاریخ از جانب کسانی انجام شده که بیش از همه ادعای مسیحیت داشته اند؛ هیتلر و موسولینی از آن جمله اند و هر 2 این افراد مورد حمایت کلیساهای کشور خود قرار داشتند. مسلمانان هرگز این جنایت ها را به دین مسیحیت نسبت ندادند اما رسانه های غربی در تبلیغ های خود، خشونت ها و افراطی گرایی هایی را که با نام اسلام انجام می شود، وابسته به دین اسلام می دانند. افزون بر آن، این گفت وگوها نمی تواند از میزان خشونت ها در جهان بکاهد زیرا افراط گرایانی که با نام اسلام دست به جنایت می زنند، از مسیحیان و مسلمانان حرف شنوی ندارند.

*** راه هایی برای مقابله با افراطی گری
رییس پژوهشکده فرهنگ و معارف اسلامی یکی از راهکارهای ریشه ای مهار گروه های افراطی را آگاهی بخشی به افکار عمومی در قبال ادیان دیگر دانست و تاکید کرد: گفت وگوهای ایران و واتیکان یکی از این راه ها است که باعث آگاهی رسانی و شناخت مردم از ادیان مختلف می شود. ساخت فیلم و استفاده از ابزارهای هنری به ویژه در جشنواره هایی که آثار ایران نیز در آن به نمایش گذاشته می شود، فرصت بسیار مناسبی برای ملت های دیگر برای شناخت تفکر اسلامی و شیعی است.
قدیری ابیانه نیز در زمینه پیش نیازهای مقابله با افراطی گری اظهار کرد: نشست های هم اندیشی بین عالمان تشیع و تسنن، فعالیت های حوزه های علمیه و همچنین نقش عالمان اهل سنت در این زمینه بسیار موثر است.
به باور این کارشناس مسائل بین المللی، اختلاف های دینی و مذهبی و تحریک ها در این خصوص، جزو برنامه ریزی های غرب است. در نتیجه باید این گفت وگوها ادامه یابد و تنها به حوزه عالمان دینی کشورها محدود نشود. افزون بر آن، آگاه سازی افکار عمومی درباره دیگر ادیان امری ضروری در مقابله با افراطی گری و جلوگیری از ثبت اقدام های جنایتکارانه به نام دین است.
**گروه پژوهش و تحلیل خبری