پایگاه شخصی دکتر محمد حسن قدیری ابیانه

گروه سیاسی ــ سفیر اسبق ایران در استرالیا با بیان اینکه امریکا از پیگیری طرح «ناتوی عربی» دو هدف عمده مقابله با ایران و افزایش همگرایی اعراب و رژیم صهیونیستی را دنبال می‌کند، گفت: اما برخی کشورهای عربی به خوبی می‌دانند که ایران قصد دخالت در امور داخلی آنها را ندارد و خطری از جانب ایران آنها را تهدید نمی‌کند، بلکه تصور می‌کنند با خوش‌خدمتی به آمریکا می‌توانند حکومت خود را استمرار ببخشند زیرا نگرانی اصلی آنها از تبدیل شدن خواست مردمسالاری به مطالبه اصلی مردم‌شان است.

به گزارش ایکنا؛ مایک پمپئو، وزیر خارجه امریکا، جمعه گذشته در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل، با همتایان خود از شورای همکاری خلیج فارس (بحرین، کویت، عمان، قطر، عربستان و امارات) به علاوه مصر و اردن دیدار کرد.

وزیران امورخارجه کشورهای یاد شده در این نشست بر لزوم مقابله با آنچه که «تهدیدهای ایران علیه منطقه و آمریکا» خوانده شده، توافق کرده و درخصوص طرح تشکیل نهاد موسوم به «ائتلاف راهبردی خاورمیانه» یا اصطلاحا «ناتوی عربی» به گفت‌وگو پرداختند.

البته طرح تشکیل «ناتوی عربی» به ویژه با آمدن ترامپ بر روی کار در امریکا، به شدت پیگیری می‌شود اما تاکنون به نتیجه خاصی نرسیده و اختلافات و دودستگی‌های میان کشورهای عربی تاکنون مانع عمده‌ای بر سر راه تحقق این طرح بوده است.

✔اهداف امریکای دوران ترامپ در پیگیری طرح «ناتوی عربی»

محمد حسن قدیری ابیانه، کارشناس عالی مدیریت استراتژیک و سفیر اسبق ایران در استرالیا و مکزیک، در گفت‌وگو با خبرنگار ایکنا، درباره دلایل فشار و تأکید مضاعف آمریکا در دوران ترامپ بر کشورهای عربی برای تشکیل ناتوی عربی گفت: تشکیل ناتوی عربی که آمریکا به شدت پیگیر آن است دو هدف عمده و اساسی مقابله با ایران و افزایش همگرایی اعراب و رژیم صهیونیستی را دنبال می‌کند. کما اینکه تا به حال هم برخی از این کشورهای عربی در ضدیت با ایران هر کاری هم توانسته‌اند انجام داده‌اند.

وی ادامه داد: اما در طی چند وقت اخیر اختلافاتی میان آنها ایجاد شده است. قطر مدت زیادی است که با عربستان دچار اختلاف شده، کویت حاضر نیست تسلیم مطلق عربستان شود هر چند تلاش می‌کند تا حدودی با آنها همراهی کند و عمان هم به نسبت سایر کشورهای عربی، سیاست‌ خارجی مستقلی را دارد.

قدیری ابیانه یادآور شد: برخی از این کشورها یک موضوع را به خوبی متوجه شده‌اند که برخلاف تبلیغات رسانه‌ای دشمن، ایران با این کشورها دشمنی نداشته و قصد سرنگونی نظام‌های سیاسی آنها را ندارد هر چند با سیستم حاکم براین کشورها موافق نیست. به عبارتی ایران به دنبال مداخله در امور داخلی این کشورها نیست و حسن همجواری و همکاری‌های گسترده را دنبال می‌کند.

سفیر اسبق ایران در استرالیا اظهار کرد: کویت این تجربه را دارد که زمانی که عراق این کشور را اشغال کرد ایران با کویت اعلام همبستگی کرد و حتی به افرادی از خاندان صباح پناه داد. از طرفی ایران با عمان همواره روابط خوبی داشته و اخیرا هم روابط ایران با قطر بسیار بهتر از گذشته شده و روابط اقتصادی توسعه یافته است. پس دو کشور اصلی هستند که با ایران مشکل دارند و آن هم عربستان و امارات ‌اند و بحرین هم نمی‌تواند چندان به حساب بیاید.

وی با بیان اینکه امارات هم تا حد زیادی تحت تأثیر عربستان عمل می‌کند، گفت: این در حالی است که ایران همواره در بعد تجاری و اقتصادی روابط گسترده‌ای با امارات داشته است. عربستان و امارات در حقیقت تداوم حاکمیت خودشان را مرهون حمایت امریکا می‌دانند و آقای ترامپ هم از بیان صریح این موضوع دریغ نمی‌کند و اخیرا هم باز بیان کرده که امریکاست که از عربستان محافظت می‌کند و بدون امریکا دو هفته هم دوام نمی‌آورد. این نشان می‌دهد که این کشورها از خودشان استقلال رأی ندارند و تابعی از آمریکا هستند.

✔خوش‌خدمتی برخی حاکمان مرتجع منطقه به امریکا به خاطر نگرانی از مطالبه مردمسالاری توسط ملت خودشان است   

این کارشناس عالی مدیریت استراتژیک عنوان کرد: به اعتقاد من این کشورها به خوبی می‌دانند که ایران قصد دخالت در امور داخلی آنها را ندارد و خطری از جانب ایران آنها را تهدید نمی‌کند بلکه تصور می‌کنند با خوش‌خدمتی به آمریکا می‌توانند حکومت خود را استمرار ببخشند و موجبات بقاء سیاسی خود را فراهم کند.

قدیری ابیانه با تأکید بر اینکه وحشت اصلی این حکومت‌ها از مردم خودشان است، گفت: رژیم‌های سلطنتی و موروثی از هر مردم‌سالاری احساس ترس و نگرانی می‌کنند و در هر جایی که مسئولان کشوری از طریق انتخابات و رأی مردم انتخاب شوند ممکن است این انگیزه را در مردم این کشورها ایجاد کند که بتوانند به چنین دستاوردی نائل شوند. در واقع نگرانی اصلی این حکومت‌های سلطنتی و دیکتاتوری از مطالبه مردم‌سالاری از سوی ملت‌ خودشان است و این زنگ خطری برای شیوخ حاکم منطقه محسوب می‌شود.

وی با اشاره به اینکه مخالفت این حاکمان با انقلاب اسلامی نیز غالبا از چنین زاویه‌ای است، گفت: در زمان حکومت پهلوی، این کشورها با ایران رابطه داشتند هرچند ایران کشوری شیعی اما سلطنتی بود. اما زمانی که انقلاب شد شیعه و ایرانی بودن را بهانه‌ای برای خصومت و تنش با ایران قرار دادند. اما در عراق اکثریت عرب و شیعه هستند و در مصر اکثریت عرب و اهل سنت هستند به همین لحاظ نیز از زمانی که حکومت عراق پس از صدام به مردمسالاری تبدیل شده و مسئولان آن کشور با رأی مردم انتخاب می‌شوند و یا زمانی که در مصر مردم محمد مرسی را به عنوان رئیس‌جمهور برگزیدند احساس نگرانی و خطر شدیدی کردند.

سفیر اسبق ایران در مکزیک یادآور شد: اما این کشورها چه اسم این طرح را ناتوی عربی بگذارند چه با جمهوری اسلامی دشمنی بورزند راه به جایی نخواهند برد. در این میان اردن و مصر هم گرفتار مسائل داخلی خودشان هستند و نمی‌توانند عضو مؤثری محسوب شده و چیزی را تغییر دهند. رژیم صهیونیستی هم با حمایت‌های امریکا، اروپا و مرتجعان منطقه سرپا مانده و راه نجاتی نخواهد داشت. امروز حتی خود امریکا در مسیر افول قرار گرفته و روز به روز کمتر می‌تواند از این رژیم نامشروع حمایت کند و از طرف دیگر مبارزات ضد صهیونیستی روز به روز به سمت رادیکال‌تر شدن پیش می‌رود.

وی ادامه داد: بنابراین جمهوری اسلامی ایران از تشکیل ناتوی عربی، که البته احتمال آن ضعیف است، واهمه‌ای ندارد و به پیشرفت و حرکت رو به جلوی خود ادامه می‌دهد و موانع را هم از سر راهش برمی‌دارد اما در عین حال به حقوق سایر کشورها احترام می‌گذارد و خواستار گسترش روابط با همسایگان است و به این کشورها توصیه می‌کند در زمین آمریکا بازی نکنند و براساس منافع ملت خود و ملت‌های منطقه تصمیم گرفته و دست از خصومت و دشمنی با ایران بردارند که در غیر این صورت جز ضرر نصیبی نخواهند برد.

✔ایران هیچگاه محدودیتی برای توسعه روابط با همسایگان قائل نشده است

قدیری ابیانه درباره ضرورت بهره‌برداری ایران از فرصت اختلاف برخی کشورهای عربی با یکدیگر برای توسعه روابط سیاسی، امنیتی و اقتصادی با قطر، عمان و کویت و بالا بردن هزینه تشکیل ناتوی عربی گفت: جمهوری اسلامی ایران هیچگاه محدودیتی در گسترش روابط با این کشورها و سایر همسایگان قائل نشده و مایل به توسعه روابط با همه همسایگان است.

وی اظهار کرد: جمهوری اسلامی حتی به عربستان و امارات که در مسیر خصومت با ایران گام برمی‌دارند توصیه می‌کند منافع خودشان را بر منافع آمریکا و اسرائیل ترجیح دهند و بدانند منافع زیادی در دوستی با ایران وجود دارد.

این کارشناس عالی مدیریت استراتژیک ابراز کرد: در زمینه روابط با قطر، عمان و کویت نیز باید دو بخش را از هم تفکیک کرد. یک بخش مربوط به دولت و دستگاه سیاست خارجی است که باید تلاش بیشتری در این باره انجام دهند ولی بخش دوم مربوط به بخش خصوصی و تجار و صاحبان صنایع است. به عنوان نمونه در بحران ایجاد شده در روابط میان قطر و عربستان، بخش خصوصی ترکیه بسیار بهتر از بخش خصوصی ایران عمل کرد در حالی که ایران مرز مشترک با قطر دارد و ترکیه باید از آسمان ایران عبور می‌کرد. لذا بخش خصوصی ما نیز در این زمینه باید بهتر عمل کند و روش‌های جدید و نوین را در تجارت و مبادلات اقتصادی به کار گیرد.

گفت‌وگو از مهدی مخبری

iqna.ir/fa/news/3752468