پایگاه شخصی دکتر محمد حسن قدیری ابیانه

قدیری ابیانه در گفت‌وگوی تفصیلی با جام جم.  دوشنبه 30 مهر 1397

سفیر اسبق ایران در مکزیک اظهار کرد: اگر غربی‌ها می‌ترسند که ما از برجام یا NPT خارج ‌شویم و ممکن است به سمت سلاح هسته‌ای برویم باید بگذاریم بترسند.

جام‌جم آنلاین: ۲۹ مهر سالگرد بیانیه سعدآباد است، در این روز ایران پذیرفت برنامه‌های اتمی خود را به شکل داوطلبانه تعلیق کند، تعلیقی که مدتی بعد با بدعهدی طرف غربی شکسته شد و دولت وقت در آخرین ماه فعالیت خود با فک پلمب‌ تاسیسات هسته‌ای کشور اعلام کرد فعالیت‌های هسته‌ای خود را فقط تحت نظارت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ادامه می‌دهد.

موضوعی که به این مناسبت به آن پرداخته‌ایم نه اتفاقات حول و حوش بیانیه سعدآباد بلکه ضرورت پیوستن و ادامه حضور در پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (NPT) به عنوان منبع دردسرهای هسته‌ای ایران است؛ به منظور بررسی این موضوعات به سراغ محمدحسن قدیری ابیانیه استراتژیست و سفیر اسبق ایران در مکزیک و استرالیا رفته و با او در خصوص زوایای مختلف مربوط به پیمان گفت‌وگو کرده‌ایم که متن این گفت‌وگو در ادامه ارائه می‌شود.

کشور چه مقدار توانسته از منافع NPT بهره‌مند شود؟

معمولا معاهدات و کنوانسیون‌های بین‌المللی در برابر تعهداتی که از کشورها می‌گیرند امتیازاتی را قائل می‌شوند. مثلا در NPT اعضا تعهد می‌دهند که به سمت سلاح هسته‌ای نروند اما مجاز هستند برای استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای استفاده کنند و برهمین اساس کشورها نه تنها می‌توانند از منافع هسته‌ای برخوردار شوند بلکه سازمان‌های بین‌المللی و سایر اعضای NPT موظف هستند کشورها را برای استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای حمایت کنند. این موضوعی است که نه فقط در NPT بلکه در FATF و برجام هم تعهد شده است. با این حال در بسیاری از این توافقات، بین تعهدات با امتیازاتی که قرار است داده شود توازن برقرار نیست، مانند برجام که ما امتیازات خیلی زیادی دادیم و قرار شد در مقابل امتیازات محدودی را دریافت کنیم، اتفاقی که در اینجا می‌افتد این است که به دلیل نفوذ قدرت‌های بزرگ در این سازمان‌ها محدودیت‌ها بر ما اعمال می‌شود ولی نمی‌توانیم از منافع آن استفاده کنیم، این ماجرا در NPT و برجام بوده و در FATF و CFT هم اتفاق خواهد افتاد. این رفتار تبعیض‌آمیز موجب می‌شود وقتی به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی می‌گویم اسرائیل را که این توافق را امضاء نکرده و صدها بمب اتم دارد کنترل کنید می‌گویند آنها عضو این معاهده نیستند و تعهدی نپذیرفته‌اند که ما برویم آن را کنترل کنیم اما اگر ما و یا کشور دیگری چنین کاری انجام دهیم باید فشار خیلی سنگینی را تحمل کنیم لذا این کنوانسیون‌ها عملا به ضرر ما تمام می‌شود

برخی معتقدند ما با اجرای NPT توانسته‌ایم بهانه را از دست آمریکایی‌ها بگیریم تا فشار بیشتری به ما وارد نشود نظر شما در این خصوص چیست؟

اگر قرار باشد ما به چنین توافقاتی بپیوندیم تا بهانه آمریکا برای اعمال فشار را بگیریم، این راهکار را به آمریکایی‌ها نشان می‌دهیم که برای انجام هرکاری که می‌خواهند ما انجام دهیم بهانه‌ای دست و پا کنند و ما هم باید برای اینکه به آنها بهانه ندهیم یا بهانه را از دست آنها بگیریم تصمیمی را اتخاذ کنیم که آنها خود به دنبال تحمیل آن به ما بوده‌اند؛ طبیعتا این روش، روش غلطی است. همین مساله موجب می‌شود که الان ما شاهد باشیم که دیپلمات ما را دستگیر کنند و از طرف وزارت امور خارجه اعتراض جدی انجام نشود ولی وقتی جاسوسان غیردیپلمات غربی‌ها در ایران دستگیر می‌شوند با فشارهای مختلف آنها را آزاد می‌کنند. یعنی ما برای اینکه فشار کم شود جاسوسان آمریکایی را آزاد می‌کنیم و آنها می‌روند با شکایت از ایران درخواست چند صد میلیون دلار خسارت بابت مدتی که بازداشت بودند می‌کنند.

بنابراین نگاه به کنوانسیون‌های بین‌المللی باید تغییر کند و به جای اینکه اصل را بر پذیرش این کنوانسیون‌ها قرار دهیم باید اصل را برعدم پذیرش آن باشد. مگر اینکه منافع واقعی جمهوری اسلامی در پذیرش این کنوانسیون‌ها نهفته باشد که معمولا چنین نیست؛ وقتی که ایران این کنوانسیون‌ها را می‌پذیرد با لبخند تشکرآمیز کشورهای غربی روبرو می‌شود که البته ظاهر آن تشکرآمیز است و به دیپلمات‌های ما آفرین می‌گویند اما در دلشان ما را مسخره می‌کنند به همین دلیل ما نباید فریب لبخندها و تائید و تمجیدهای آنها را بخوریم.

طرفداران NPT مطرح می‌کنند شاهد هستیم که بعد از برجام رفتار آژانس نسبت به ما هم بهتر شده و با وجود اینکه قبلا از طرف شورای حکام محکوم می‌شدیم اما الان برخلاف نظر آمریکا چندین گزارش به نفع ایران صادر می‌شود.

آنها اکنون بالاترین نظارت ممکن حتی خارج از NPT و فراتر از پروتکل الحاقی را درخصوص ایران اعمال می‌کنند. آیا این گزارش‌ها به این معناست که آنها به تعهد خود یعنی حمایت از برخورداری ایران از انرژی هسته‌ای و سایر موارد پایبند هستند و تکنولوژی هسته‌ای در اختیار ایران قرار می‌دهند یا فقط تائید می‌کنند که ما در این راستا تخلفی نکرده‌ایم. البته آنها در گذشته هم می‌دانستند که ما تخلفی نکرده‌ایم اکنون هم می‌دانند. اگر ادعا کنند ایران تخلف کرده‌ است می‌تواند منجر به خروج ایران از برجام و NPT و قطع همه بازرسی‌ها شود. این امکان هست که آنها را وامی‌دارد تا در حد تائید ایران به تعهدات خود گزارش دهند. ولی سوال اصلی این است که آیا آژانس انرژی هسته‌ای برای برخورداری ایران از انرژی هسته‌ای هیچ اقدامی کرده است؟ در حالی که آنها باید در این راستا عمل کنند. بنده گزارشی در این رابطه نشنیده‌ام.

مطرح می‌شود چون براساس فتوای رهبری تولید بمب اتم را ممنوع می‌دانیم حتی اگر در واکنش به خروج آمریکا از برجام از NPT خارج شویم هم چیزی به دست نخواهیم آورد.

ما نمی‌خواهیم به سمت ساخت سلاح هسته‌ای برویم اما چه اشکالی داریم که دشمنان ما بترسند از اینکه ممکن است ما به این سمت برویم؟ البته حتی اگر مورد حمله هسته‌ای اسرائیل هم قرار بگیریم ما نیاز به ساخت سلاح هسته‌ای نداریم چرا که توان حمله به مراکز هسته‌ای آنها را داریم و نه تنها ما این توان را داریم بلکه حزب‌الله هم چنین توانی را دارد، غربی‌ها معمولا سعی می‌کنند برای گرفتن امتیاز طرف مقابل خود را بترسانند و بگویند که اگر به این حد از تسلیم تن ندهید جنگ می‌شود و در جنگ خسارات بیشتری می‌بینید تا براثر این ترس طرف مقابل کوتاه بیاید. حالا اگر آنها می‌ترسند که اگر ما از برجام یا NPT خارج شویم و ممکن است به سمت سلاح هسته‌ای برویم باید بگذاریم بترسند.

jamejamonline.ir/online/3489837370093772155