آسیب شناسی فرهنگ کار در ایران: فرهنگ کار در ایران در سطح ضعیف و فوق ضعیف قرار دارد.
طبق بررسی های تطبیقی متاسفانه فرهنگ کار در ایران نسبت به کشورهای پیشرفته در سطح پائین تری قرار دارد، این امر مستلزم آسیب شناسی جدی فرهنگ کار در ایران و ارائه راهکارهای مناسب جهت ارتقاء این فرهنگ است.
در همین رابطه برنامه نگاه روز گروه ایران و جامعه در گفت گوی رایدو ایران با دکتر قدیری ابیانه کارشناس عالی مدیریت استراتژیک و دکتر مهدی حمزه پور کارشناس مدیریت برنامه ریزی به بررسی این موضوع پرداخته است.
قدیری ابیانه کارشناس عالی مدیریت استراتژیک درباره علل ضعف فرهنگ کار در ایران، گفت: سیاست استعمار در رابطه با کشورهای نفت خیز، وابستگی آنها به فروش نفت خام است و برای دستیابی به این امر، جلوگیری از تولید ثروت در نقشه راه آنها و هر آنچه که موجب ایجاد ثروت مانند فرهنگ کار فردی، گروهی و وجدان کاری در این کشورها می باشد، است.
وی افزود: بخش دوم این استراتژای، صرف درآمد حاصل از فروش نفت و مواد طبیعی برای امور مصرفی و نه برای تولید و عمران آبادی می باشد و لذا با این روش مصرف گرایی را دامن زدند، بعد سوم این استراتژی صرف کالاهای مصرفی از دیگر کشورها و گردش پول به سمت آنها می باشد. از سویی هنوز از لحاظ فرهنگی دچار مشکلات فراوانی هستیم. این موضوع که خرید کالای خارجی نشانه تشخص اجتماعی می باشد، در اذهان عموم مردم جای گرفته است که با افزایش خرید کالای خارجی مشکلات تولید در کشور با نخریدن کالای داخلی افزایش پیدا می کند.
این کارشناس همچنین عنوان کرد: بالا بودن کیفیت کالاهای خارجی نسبت به کالاهای داخلی به فرهنگ کار و وجدان کاری مرتبط است، اگر کالاهای ایرانی با فرهنگ کار و وجدان عجین شود، بی شک کیفیت آن نیز افزایش پیدا خواهد کرد، اما متاسفانه فرهنگ کار در ایران در سطح ضعیف و فوق ضعیف قرار دارد و با وجود اینکه مملکت ما دارای هزار حسن است، اما در مسئله فرهنگ کار جزو بدترین ها هستیم.
وی درباره وجدان داشتن در کار گفت: گاهی از کار فرار کردن و آن را به طور احسن انجام ندادن، نوعی زرنگی برای فرد به حساب می آید، و این یکی از عواملی است که لزوم تغییر در فرهنگ کار را بیشتر می کند.
قدیری ابیانه در ادامه درباره فرهنگ کار توضیحات بیشتری داد و گفت: در ایران مردم به محض اعلام تعطیلی خوشحال می شوند اما در مقایسه با کشور های دیگر مانند آلمان و فرانسه که دارای بهترین اقتصاد اروپا می باشند، 12 روز تعطیلی اعلام شد اما آنها 12 روز را به دلیل بررسی وضعیت اقتصادی خود زیاد دانستند و دو روز آن را کم کردند ولی در ایران به 24 روز تعطیلی، یک روز دیگر نیز اضافه شد.
وی افزود: بنا به آمار منتشر شده از سوی مرکز پژوهش های مجلس در سال 91 قبل از تحریم ها و گرانی ها هر روز تعطیلی 1428 میلیارد تومان به اقتصاد کشور لطمه می زند و این رقم معادل بیش از 10 تن طلا می باشد.از طرفی تولید طلا در ایران سالانه 2تن طلا می باشد که با این وجود هر روز تعطیلی به اندازه 5 سال به ضرر اقتصاد کشور می باشد.
وی با بیان اینکه در کشور همه بحث های سیاسی در رابطه با توزیع عادلانه کشور باشد در حالیکه علاوه بر آن بحث درباره تولید و کار است، گفت: اگر عوامل داخلی موجود در فرهنگ کار حل شود عوامل خارجی هر چند تلاش کند، بی تاثیر خواهد بود.
در جهان پیشرفته کنونی، کار یکی از عوامل کلیدی توسعه محسوب می شود و کشورهایی که دچار عارضه کم کاری و تنبلی هستند از کاروان پیشرفته و توسعه که می تواند برای خود داشته باشند، عقب خواهند ماند.
امروزه کار اعم از کار فکری یا جسمی دارای جایگاه ویژه اقتصادی بوده و به نیروی انسانی به عنوان یکی سرمایه بی بدیل نگریسته می شود.
دکتر مهدی حمزه پور کارشناس مدیریت برنامه ریزی در ادامه این گفتگو درباره فرهنگ کار در ایران گفت: بنده با دکتر ابیانه درباره پائین بودن سطح فرهنگ کار در ایران اتفاق نظر دارم، با توجه به شرایط حساس و استراتژیک کشور به نظر می رسد که باید پیش از بیش فرهنگ سازی کار را مد نظر قرار داد و با توجه به نرخ پائین بهره وری در کشور باید به بعد ساعات کار و عوامل دیگر مانند ارتقاء فرهنگ کار در دستور کار قرار داد.
وی افزود: اگر مردم باور داشته بانشد که 90 درصد عبادات و حقایق هستی در کسب روزی حلال است، شاید احتمال بیشتری نسبت به قبل داشته باشند.
دکتر مهدی حمزه پور با اشاره به اینکه باید به ارزش و جایگاه کار از منظر اسلام و فرهنگ کار بیشتر توجه کرد، گفت: در زمینه فرهنگ کار اطلاع رسانی خوبی نشده است و علما باید اهمیت کار را از منظر اسلام در میان مردم بیشتر شفاف کند.
این کارشناس همچنین افزود: اگر مردم باورهای ذهنی خود را اصلاح کنند و مسئولین سیاست گذاری خود را بر مبنای مدل های ذهنی گذشته تغییر دهند، فرهنگ بهره وری که مبتنی بر مدل های ذهنی مردم نسبت به کار است، اصلاح خواهد شد.