دشمن برای ضربه زدن به ایران نیازی به تحریم و کشتن مردم ما ندارد، بلکه ما خودمان این کار را می‌کنیم
توسعه فرهنگی با مدیریت جهادی چگونه محقق می‌شود؟
(گزارش روز کیهان 25 فروردین 93)
سؤالی که مطرح می‌شود این است که مدیریت جهادی در زمینه فرهنگی در کشور از کجا باید آغاز شود تا تبدیل به عزمی ملی و فراگیر نزد آحاد ملت و مسئولان شود؟
دکتر محمدحسن قدیری ابیانه، کارشناس عالی مدیریت استراتژیک و سفیر سابق ایران در مکزیک و استرالیا در گفت‌وگو با گزارشگر کیهان نگاه عمیقی به بیانات رهبر معظم انقلاب در خصوص مسائل اقتصادی و به خصوص فرهنگی دارد و با تاکید بر این نکته که فرهنگ و اقتصاد ضمن آنکه هر یک کارکرد خاص خود را دارند و تأثیر متقابل بر هم می‌گذارند، خاطرنشان می‌کند: «این دو مقوله در عین حال دو بال لازم برای پرواز به سمت پیشرفت کشور است.»
وی اظهار تأسف می‌کند که در کشورمان با معضلات بزرگ فرهنگی مواجه هستیم و این مسئله تأثیر عظیمی بر اقتصاد کشور دارد.
به اعتقاد دکتر قدیری ابیانه سبک زندگی ما شامل فرهنگ کار، فرهنگ مصرف، فرهنگ ازدواج و... همه آنها با فرهنگ سالم و اسلامی فاصله زیادی دارد و اگر این فاصله را پر نکنیم و فرهنگ عمومی را اصلاح ننماییم کشورمان وارد اقتصاد ریاضتی خواهد شد و این امر اجتناب‌ناپذیر خواهد بود.
وی که نویسنده کتابهای کلیدهای پیشرفت و توهم نفتی و اقتصاد استراحتی می‌باشد در ادامه بحث این طور می‌گوید: «یکی از معضلات بزرگ فرهنگی و فرهنگ عمومی این است که مردم برای خود نقشی در اصلاح وضعیت کشور قائل نیستند و همه فکر می‌کنند که مخاطبان پیامهای سالهای مختلف مقام معظم رهبری فقط مسئولان هستند، حال آنکه تک‌تک مردم در شکل دادن وضعیت کلان کشور مؤثر و تعیین‌کننده می‌باشند.
همچنین اغلب می‌پندارند که این زندگی آنهاست که تحت تأثیر وضعیت کلان کشور است، در حالی که این سبک زندگی ماست که وضعیت کلان کشور را شکل می‌دهد.»
دکتر قدیری ابیانه ادامه می‌دهد: «در تحقق اقتصاد مقاومتی همه مسئولند و هر کس باید به دنبال این باشد که نقشی را که می‌تواند ایفا کند، یافته و به آن عمل نماید، لذا آغاز هر تحولی در خود فرد نهفته است و هیچ‌کس نباید منتظر آغاز این تحول از دیگری باشد. دولت، مجلس، قوه قضائیه و سایر نیروهای حکومتی قطعا صاحب نقش و وظیفه هستند اما این موضوع چیزی از وظیفه تک‌تک ما کم نمی‌کند درست مثل امر به معروف و نهی از منکر است که وجود سازمانهای مسئول امر به معروف تکلیف را از تک‌تک ما ساقط نمی‌سازد و همه موظف به انجام آن هستیم.»
ساعت کار مفید در یک روز فقط 22 دقیقه!
ساعت مفید کار در ایران فاجعه بار است به نحوی که در ادارات ما به طور متوسط مطابق با گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس به 22 دقیقه در روز می‌رسد. یعنی اگر این 22 دقیقه را ملاک قرار دهیم، یک کارمند دولتی در طی 30 سال خدمت خود، به اندازه کمتر از یک و نیم سال کار می‌کند ولی به اندازه 30 سال حقوق می‌گیرد و سپس در دوران بازنشستگی خود و در صورت فوت، خانواده نیز از حقوق او استفاده می‌کنند، این در حالی است که در ژاپن ساعت کار مفید 8 ساعت و در کره جنوبی 9 و نیم ساعت است. یعنیئ کار مفیدی که یک ژاپنی در ظرف یک سال انجام می‌دهد، یک ایرانی در 21 سال انجام می‌دهد و کار مفیدیی که یک فرد کره جنوبی در یک سال انجام می‌دهد یک ایرانی در 26 سال انجام می‌دهد.
این دکترای مدیریت استراتژیک با این مقایسه ساعت کاری و ارائه اطلاعات ارزشمندی که در اختیارمان قرار می‌دهد، در ادامه گفت‌وگوی خود می‌گوید: «ایرانی‌ها جزو پرمصرف‌ترین‌ها در جهان هستند و از نظر تنبلی اجتماعی هم بعد از اعراب دارای مقام جهانی می‌باشند.»
دکتر قدیری ابیانه با اشاره به اینکه مطابق با اعلام وزیر نفت میزان اسراف در مصرف سوخت در سال 92 حدود 30 میلیارد دلار بوده است خاطرنشان می‌سازد: «این رقم بیش از 6 برابر رقمی است که قرار است از غربی‌ها در قبال امتیازاتی که در 5+1 قائل شدیم از اموال خودمان ظرف 6 ماه عودت دهند، رقمی که نیاز بود در امور اساسی کشور هزینه گردد.»
وی تاکید می‌کند: «لذا هر ایرانی باید از خود بپرسد که من چگونه می‌توانم هر کاری را که انجام می‌دهم، بهتر انجام دهم؟! و نیز چگونه می‌توانم از اسراف پرهیز کنم؟»
به اعتقاد دکتر قدیری ابیانه «خرید کالای خارجی و ترجیح آن به کالای داخلی باید یک خیانت به حساب آید، حال آنکه متاسفانه در ایران نشانه تشخص اجتماعی شده است.»
دشمن برای ضربه زدن به ایران نیازی به تحریم و کشتن مردم ما ندارد، بلکه ما خودمان این کار را می‌کنیم و این بلا را سر خودمان می‌آوریم.
با کم‌کاری و بی‌توجهی به کار و تلاش و کیفیت تولیدی که انجام می‌دهیم بزرگ‌ترین اختلال را در تولید کشور انجام می‌دهیم.
نباید با اسراف سرمایه‌های خود را از بین ببریم
بنا به تاکید این دکترای استراتژیک مدیریت، سبک زندگی خود را می‌توانیم «خودتحریمی» بنامیم؛ خودتحریمی خطرناک‌تر از تحریم خارجی است.
نویسنده کتاب «برنامه جهاد اداری: نجات ارباب رجوع» در ادامه می‌گوید: «به هر حال باید بدانیم که هر یک از ما در وضعیت کلان کشور تاثیر مستقیم داریم و بهترین مدیریتها، حتی مدیریت معصوم، بدون مشارکت مردم به نتیجه مطلوب و دلخواه نخواهد رسید.
کما آنکه نهج‌البلاغه پر است از گلایه از مردم زمان خود که به وظیفه خود عمل نکردند.»
وی می‌گوید: «قرآن نمی‌فرماید که وضعیت قومی تغییر نمی‌کند الا آنکه مدیران صالح داشته باشد، بلکه می‌فرماید: که سرنوشت قومی تغییر نمی‌کند الا آنکه آن قوم در نفس خویش تغییر کند و این یعنی عزم ملی و مشارکت مردمی.»
فرهنگ حتی از اقتصاد هم مهم‌تر است. چرا؟ چون فرهنگ مثل هوایی است که چه بخواهیم، چه نخواهیم باید تنفس کنیم، بنابراین اگر تمیز باشد یا آلوده، اثر متفاوتی را بر جامعه و کشور خواهد داشت.
همه رفتارهای روزمره عادات و نگاه‌های اقتصادی، اجتماعی و سیاسی مردم از فرهنگ آنها الهام می‌گیرد، بنابراین باورهای فرهنگی به همه مسائل وعرصه‌های دیگرسایه می‌اندازد و مهم‌تر است. هدف و آماج تحرک دشمنان در زمینه فرهنگ عبارت است از ایمان و باورهای مردم.
مسئولان فرهنگی باید با حساسیت و هوشیاری مراقب رخنه‌های بسیار خطرناک فرهنگی باشند و به وظایف ایجابی و دفاعی خود در این زمینه عمل کنند.
... جوان‌هایی که در سرتاسر کشور فعالیت فرهنگی را به صورت خودجوش شروع کردند، کار را هرچه می‌توانند به طور جدی دنبال کنند و ادامه بدهند. (فرازی از بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی در نوروز 93)
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب امسال را سال «اقتصاد و فرهنگ باعزم ملی و مدیریت جهادی» نامگذاری کردند. نامگذاری با مسمایی که برآیند و نتیجه نامگذاری 6 سال گذشته می‌باشد و امیدواریم ان‌شاءالله با این عنوان، زمینه تلاش برای احقاق فرآیند کار در عرصه‌های فرهنگی و اقتصادی هرچه بیشتر فراهم شود.
به اعتقاد کارشناسان مسائل سیاسی، اینکه رهبر انقلاب احقاق هر دو مقوله اقتصاد فرهنگ را در پرتو روحیه جهادی میسر می‌دانند نکته‌ای عمیق و قابل تأمل است. زیرا با داشتن مدیرانی با روحیه جهادی است که می‌توان با صبر و بصیرت بر مشکلات فرهنگی که امروز با گذشت 35 سال از انقلاب اسلامی هنوز دغدغه رهبر معظم انقلاب است و موفق به حل کامل آن نشده‌ایم، فائق شویم.
بی‌تردید تا نتوانیم فرهنگ کار و تلاش، مجاهدت و پشتکار و عزم و اراده ملی و همگانی را برای شکوفایی اقتصاد داخلی و توجه به سرمایه و دارایی‌های طبیعی علمی و انسانی به نتیجه رساند، نمی‌توانیم بر مشکلات فعلی غالب شویم.
فرهنگ شاهانه مصرف، بلای اقتصاد کشور
فرهنگ گستره وسیعی دارد و هیچ‌یک از عرصه‌های زندگی انسان تا در مسیر صحیح فرهنگی خود قرار نگیرد نمی‌تواند به نتیجه دلخواه نائل آید. همان‌گونه که رهبر معظم انقلاب اشاره کردند، فرهنگ همچون استنشاق هواست و کسی نمی‌تواند از آن دوری گزیند، بلکه خواسته یا ناخواسته باید برای دوام زندگی خویش از آن بهره‌مند گردد.
فاطمه اکبریان، کارشناس امور فرهنگی و مدیر مؤسسه رضوان در یکی از مناطق تهران، در گفت‌وگو با گزارشگر روزنامه کیهان بر این مسئله تاکید دارد که چرا رهبر معظم انقلاب همچنان دغدغه فرهنگ را پس از گذشت سالها از پیروزی انقلاب دارند. وی خود، این طور توضیح می‌دهد: «اگر بعد از انقلاب فرهنگ صحیح مصرف را دنبال می‌کردیم امروز این چنین اسیر ریخت‌وپاش‌های اسراف‌گونه نمی‌شدیم و اگر کار و تلاش مدیران ما بیشتر منطبق بر فرهنگ اسلام و انقلاب بود، قطعا امروز به مراتب وضع بهتری داشتیم.»
اکبریان با طرح این سؤال که با کدام منطق می‌توان به مصارف تصاعدی در خوردنها و پوشیدن‌ها، آب، برق، گاز و بنزین... که امروز جامعه ما بدان مبتلا هستند، روبه‌رو شد؟ در ادامه صحبتهای خود اظهار می‌دارد: «فرهنگ شاهانه مصرف، بلای اقتصاد ما شده است فرهنگی که باید حتما در گذر زمان تغییر کند و به جای آن فرهنگ درست و بجا مصرف کردن جایگزین شود.»
مدیرمؤسسه فرهنگی رضوان با این دیدگاه که فرهنگ مصرف ما امروز، عینا منطبق بر خواست نظام لیبرالیستی و سرمایه‌داری غرب است که با فرهنگ انقلابی ما که امام فرمودند، بسیار فاصله دارد، به نکته مهم دیگری هم اشاره می‌کند و می‌گوید: «مسئولان برای فائق آمدن بر این مشکلات نیازمند مدیریت جهادی هستند تا از انواع موانع و سدهای ایجادشده بر سر راه مردم عبور نمایند.» از وی می‌پرسم مدیریت و روحیه جهادی را چگونه می‌توان در برنامه‌های فرهنگی تبیین کرد و این روحیه به چه معناست، می‌گوید: «روحیه جهادی یعنی کار خستگی‌ناپذیر یعنی تلاشی برگرفته از حس مسئولیت و نشأت گرفته از اعتقادات عمیق دینی، و مدیر جهادی باید بداند، جنگ اقتصادی دنیا با ما به تمام معنی و در تمام عرصه‌ها سالهاست که شروع شده است. یک لیتر بنزین متعلق به این کشور نباید بی‌جهت سوزانده شود، زیرا در حال حاضر ما واردکننده این سوخت استراتژیک هستیم. کجای دنیا مصارف سازمانی خود از قبیل برق و امثال آن را اینگونه مصرف می‌کنند؟ در سیستم اداری ما نباید یک ساعت وقت متعلق به بیت‌المال بیهوده صرف شود و آنچه رهبر عزیز و بزرگوار را به نگرانی وامی‌دارد سیستم نیمه‌فعال بخش اداری کشور است وگرنه مردم از جان و دارایی خویش برای کشورشان مایه می‌گذارند و چشم آنها به تصمیمات رهگشای مسئولان‌شان است.»
اقتصاد و فرهنگ دو بال لازم برای پیشرفت ایران
دکتر محمدحسن قدیری ابیانه، کارشناس عالی مدیریت استراتژیک و سفیر سابق ایران در مکزیک و ایتالیا در گفت‌وگو با گزارشگر کیهان نگاه عمیقی به بیانات رهبر معظم انقلاب در خصوص مسائل اقتصادی و به خصوص فرهنگی دارد و با تاکید بر این نکته که فرهنگ و اقتصاد ضمن آنکه هر یک کارکرد خاص خود را دارند و تأثیر متقابل بر هم می‌گذارند، خاطرنشان می‌کند: «این دو مقوله در عین حال دو بال لازم برای پرواز به سمت پیشرفت کشور است.»
وی اظهار تأسف می‌کند که در کشورمان با معضلات بزرگ فرهنگی مواجه هستیم و این مسئله تأثیر عظیمی بر اقتصاد کشور دارد.
به اعتقاد دکتر قدیری ابیانه سبک زندگی ما شامل فرهنگ کار، فرهنگ مصرف، فرهنگ ازدواج و... همه آنها با فرهنگ سالم و اسلامی فاصله زیادی دارد و اگر این فاصله را پرنکنیم و فرهنگ عمومی را اصلاح ننماییم کشورمان وارد اقتصاد ریاضتی خواهد شد و این امر اجتناب‌ناپذیر خواهد بود.
وی که نویسنده کتابهای کلیدهای پیشرفت و توهم نفتی و اقتصاد استراحتی می‌باشد در ادامه بحث این طور می‌گوید: «یکی از معضلات بزرگ فرهنگی و فرهنگ عمومی این است که مردم برای خود نقشی در اصلاح وضعیت کشور قائل نیستند و همه فکر می‌کنند که مخاطبان پیامهای سالهای مختلف مقام معظم رهبری فقط مسئولان هستند، حال آنکه تک‌تک مردم در شکل دادن وضعیت کلان کشور مؤثر و تعیین‌کننده می‌باشند.
همچنین اغلب می‌پندارند که این زندگی آنهاست که تحت تأثیر وضعیت کلان کشور است، در حالی که این سبک زندگی ماست که وضعیت کلان کشور را شکل می‌دهد.»
دکتر قدیری ابیانه ادامه می‌دهد: «در تحقق اقتصاد مقاومتی همه مسئولند و هر کس باید به دنبال این باشد که نقشی را که می‌تواند ایفا کند، یافته و به آن عمل نماید، لذا آغاز هر تحولی در خود فرد نهفته است و هیچ‌کس نباید منتظر آغاز این تحول از دیگری باشد. دولت، مجلس، قوه قضائیه و سایر نیروهای حکومتی قطعا صاحب نقش و وظیفه هستند اما این موضوع چیزی از وظیفه تک‌تک ما کم نمی‌کند درست مثل امر به معروف و نهی از منکر است که وجود سازمانهای مسئول امر به معروف تکلیف را از تک‌تک ما خارج نمی‌سازد و همه موظف به انجام آن هستیم.»
ساعت کار مفید در یک روز فقط 22 دقیقه!
ساعت مفید کار در ایران فاجعه بار است به نحوی که در ادارات ما به طور متوسط مطابق با مرکز پژوهش‌های مجلس به 22 دقیقه در روز می‌رسد یعنی اگر این 22 دقیقه را ملاک قرار دهیم یک کارمند دولتی در طی 30 سال خدمت خود به اندازه کمتر از 1/5 سال کار می‌کند ولی به اندازه 30 سال حقوق می‌گیرد و سپس در دوران بازنشستگی خود و در صورت فوت خانواده نیز از حقوق او استفاده می‌کنند، این در حالی است که در ژاپن ساعت کار مفید 8 ساعت و در کره جنوبی 9/5 ساعت است. کاری که یک ژاپنی در ظرف یک سال انجام می‌دهد، یک ایرانی در 21 سال انجام می‌دهد و کاری که یک فرد کره جنوبی در یک سال انجام می‌دهد یک ایرانی در 26 سال انجام می‌دهد.این دکترای مدیریت استراتژیک با این مقایسه ساعت کاری و ارائه اطلاعات ارزشمندی که در اختیارمان قرار می‌دهد، در ادامه گفت‌وگوی خود می‌گوید: «ایرانی‌ها جزو پرمصرف‌ترین‌ها در جهان هستند و از نظر تنبلی اجتماعی هم بعد از اعراب دارای مقام جهانی می‌باشند.»
دکتر قدیری ابیانه با اشاره به اینکه مطابق با اعلام وزیر نفت میزان اسراف در مصرف سوخت در سال 92 حدود 30 میلیارد دلار بوده است خاطرنشان می‌سازد: «این رقم بیش از 6 برابر رقمی است که قرار است از غربی‌ها در قبال امتیازاتی که در 5+1 قائل شدیم از اموال خودمان ظرف 6 ماه عودت دهند، رقمی که نیاز بود در امور اساسی کشور هزینه گردد.»
وی تاکید می‌کند: «لذا هر ایرانی باید از خود بپرسد که من چگونه می‌توانم هر کاری را که انجام می‌دهم، بهتر انجام دهم؟! و نیز چگونه می‌توانم از اسراف پرهیز کنم؟»
به اعتقاد دکتر قدیری ابیانه «خرید کالای خارجی و ترجیح آن به کالای داخلی باید یک خیانت به حساب آید، حال آنکه متاسفانه در ایران نشانه تشخص اجتماعی شده است.»
دشمن برای ضربه زدن به ایران نیازی به تحریم و کشتن مردم ما ندارد، بلکه ما خودمان این کار را می‌کنیم و این بلا را سر خودمان می‌آوریم.
با کم‌کاری و بی‌توجهی به کار و تلاش و کیفیت تولیدی که انجام می‌دهیم بزرگ‌ترین اختلال را در تولید کشور انجام می‌دهیم.
نباید با اسراف سرمایه‌های خود را از بین ببریم
بنا به تاکید این دکترای استراتژیک مدیریت، سبک زندگی خود را می‌توانیم «خودتحریمی» بنامیم؛ خودتحریمی خطرناک‌تر از تحریم خارجی است.
نویسنده کتاب «برنامه جهاد اداری: نجات ارباب رجوع» در ادامه می‌گوید: «به هر حال باید بدانیم که هر یک از ما در وضعیت کلان کشور تاثیر مستقیم دارد و بهترین مدیریتها حتی مدیریت معصوم بدون مشارکت مردم به نتیجه مطلوب و دلخواه نخواهد رسید. کما آنکه نهج‌البلاغه پر است از گلایه از مردم زمان خود که به وظیفه خود عمل نکردند.»
وی می‌گوید: «قرآن نمی‌فرماید که وضعیت قومی تغییر نمی‌کند الا آنکه مدیران صالح داشته باشد، بلکه می‌فرماید: که سرنوشت قومی تغییر نمی‌کند الا آنکه آن قوم در نفس خویش تغییر کند و این یعنی عزم ملی و مشارکت مردمی.»
رمز موفقیت در توسعه فرهنگ، مدیریت جهادی
اگر بخواهیم در اقتصاد و فرهنگ به توفیق برسیم نیاز به مدیریت جهادی داریم و این نشان دهنده این است که با مدیریت معمول نمی‌توان به نتیجه رسید.
سیدعلی طاهری عضو کمیسیون فرهنگی و نماینده مردم گرگان و آق‌قلا با بیان این شرط مهم برای رسیدن به مدیریت جهادی در زمینه توسعه فرهنگی در جامعه برای باز کردن بیشتر موضوع درگفت‌وگو با گزارشگر کیهان این طور توضیح می‌دهد: «مدیریت جهادی ما را یاد دوران دفاع مقدس و روزهای اولیه انقلاب که روحیه مجاهدت بین مردم بود و همه در عرصه حاضر بودند می‌اندازد، آن دوران کسی دنبال تشویق نبود و همه احساس تکلیف می‌کردند و در نظام امام زمان(عج) کار می‌کردند.و الان اگر این روحیه در مدیران فرهنگی ایجاد نشود وضعیت فرهنگی کشور به همین شکل فعلی خواهد ماند.»
این عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی با تاکید بر اینکه وقتی دغدغه رهبری را در طی سالها می‌بینیم که ایشان دائم نسبت به فرهنگ دغدغه داشتند و در برخی دوره‌ها کمتر و گاهی بیشتر متوجه مظلومیت بحث فرهنگ در کشور می‌شویم، خاطرنشان می‌کند: «روحیه مدیران رفع تکلیفی و گزارش‌نویسی شده است نه واقع‌گرایانه و این باعث شده که وضعیت فرهنگ به شکل فعلی درآید.»
وی اضافه می‌کند: «برخی مواقع مدیران فرهنگی به‌خواسته دشمن و به اهداف ناتوی فرهنگی، تهاجم فرهنگی و رخنه فرهنگی که رهبر معظم انقلاب به آن اشاره داشتند، کمک می‌کنند.»
به اعتقاد این نماینده مجلس، الان در مدیریت جدید این نگرانی وجود دارد، نگرانی که در دوره اصلاحات بود، دوباره در مدیران دولتی تکرار شده است. تاکید ویژه امسال مقام معظم رهبری معنا دارد.
طاهری می‌گوید: «مدیران فرهنگی باید تمام همت خود را به ارزشها و دغدغه‌های انقلاب که نظام ما بر آن شکل گرفته بگذارند و به سمت ماهیت اصلی انقلاب که فرهنگی است سوق یابند و امیدواریم با تاکید رهبر معظم انقلاب شاهد مدیریت جهادی باشیم.»
این عضو کمیسیون فرهنگی از منظر دیگری هم به مقوله فرهنگ نگاه می‌کند و می‌گوید: «گاهی از مسئولان در مورد کم‌کاری‌ها سؤال می‌شود و آنها فرافکنی می‌کنند و می‌گویند همه فرهنگ بر عهده ما نیست، نگرانی الان ما این است که مثلا درجشنواره فیلم وشعر و موسیقی فجر آیا برخی از فیلم‌هایی که وارد جشنواره شد واقعا مطابق با ارزشهای انقلاب بود؟ متاسفانه دیدیم همه وارد جشنواره شدند، درجشنواره شعر از شعرای ضدانقلاب تجلیل شد، اجازه چاپ به انتشارات ضدانقلابی داده می‌شود و...
عرصه‌ای در دست دولت است که در آنجا نقاط ضعفی وجود دارد و ما تذکر می‌دهیم اما اینکه دولت بگوید من مقصر نیستم و خودش را کنار بکشد این صحیح نیست، انتظار این است که دولتی و غیردولتی خود را مخاطب دغدغه رهبر عزیز بدانند و بدانیم که باید اشکالات را برطرف کنیم. وقتی حضرت آقا روحیه جهادی را مطرح کردند باید مدیریت‌های غلط را دور ریخته و آن را اصلاح کنیم و همه باید رفتارها و عملکردهای خود را مطابق با دیدگاه‌های دید‌بان اصلی نظام که دغدغه‌ها را مطرح کردند قرار دهیم.»