پایگاه شخصی دکتر محمد حسن قدیری ابیانه

محمدحسن قدیری ابیانه، کارشناس عالی امور استراتژیک در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) درباره ویژگی‌های سیاست خارجی اسلامی و تمایز آن با سیاست خارجی غیراسلامی گفت: سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک سیاست خارجی برگفته از اسلام براساس سه اصل دینی عزت، حکمت و مصلحت بنا شده است و هرسه بعد این مسئله براساس ملاک‌ها و معیارهای قرآنی و اسلامی تعریف شده‌اند.

نه ظلم کردن، نه ظلم‌پذیری؛ پایه‌های سیاست خارجی اسلامی

وی افزود: براساس این شعار طبیعتا یک کشور اسلامی نمی‌تواند زیر بار زور و سلطه یک کشور غیر اسلامی برود. لذا این یک اصل مهم است. همچنین مطابق با نگاه دینی یک کشور اسلامی نمی‌تواند به دنبال ظلم بر سایر ملت‌ها اعم ازمسلمان و غیرمسلمان باشد و همواره باید حقوق سایر ملت‌ها راعایت کند.

قدیری ابیانه اظهار کرد: در سیاست خارجی اسلامی در عین اینکه منافع کشور پیگیری و دنبال می‌شود اما پیگیری منافع ملی نباید همراه با نادیده گرفتن حقوق مشروع سایر کشورها باشد. درحالی که سیاست خارجی قدرت‌های سلطه‌گر در جهت عقب‌ماندگی سایر کشورها بنا شده است و تلاش می‌شود تا امکان سلطه بر آنها فراهم شود.

سیاست خارجی اسلامی پیشرفت خود و سایر ملل را دنبال می‌کند

این کارشناس عالی امور استراتژیک عنوان کرد: در واقع سیاست خارجی اسلامی در عین پیشرفت خود از طریق کسب منافع مشروع بیشتر به دنبال پیشرفت سایر ملل نیز می‌باشد و کمک می‌کند که سایر ملت‌ها هم از زیر بار سلطه استعمارگران خارج شوند و آزاد و مستقل باشند.

سفیر اسبق ایران در مکزیک تأکید کرد: همچنین یک سیاست خارجی مبتنی بر آموزه‌های قرآنی نمی‌تواند نسبت به ظلم بر سایر ملت‌ها و به‌خصوص ظلم به ملت‌های مسلمان بی‌تفاوت باشد و باید از حقوق آنان دفاع کند. البته مطابق با سنت الهی، کشوری که این چنین عمل کند خودش هم از مواهب دنیوی و اخروی بیشتر برخوردار خواهد شد.

قدیری ابیانه یادآور شد: به عنوان نمونه سیاست خارجی جمهوری اسلامی در مورد کشورهای آمریکای لاتین براین اساس است که این کشورها بتوانند تولید ثروت کنند و برای این کار جمهوری اسلامی خدمات فنی - مهندسی خود را به این کشورها صادر می‌کند و صادقانه به دنبال این است که آنها پیشرفت کنند.

وی افزود: حال در این میان جمهوری اسلامی به نوبه خود از صدور خدمات فنی - مهندسی سود می‌برد و کشورهایی هم که این خدمات به انها صادر می‌شود بهره می‌برند اما با این اقدام، استعمارگرانی که خواستار وابستگی این کشورها به خصوص کشورهای نفت‌خیز به خودشان هستند و مایل به تولید ثروت در این کشورها نیستند متضرر می‌شوند.

قدیری ابیانه اظهار کرد: لذا کسانی که می‌خواهند این سیاست‌ها را دنبال کنند باید افراد معتقد به اسلام و دین‌باور باشند و به حقانیت قرآن، اسلام و نظام اسلامی باور داشته باشند و به شعار «الله اکبر» که ما هر روز در نماز تکرار می‌کنیم ایمان داشته باشند و مرعوب قدرت‌های بیگانه نباشند، در عین حال باید با تدبیر توطئه‌های دشمن را خنثی کرد و در جهت کسب منافع کشور به جلو حرکت کرد.

شناخت میزان منافع و مضرات؛ عامل مهم در نحوه تعامل با سایر کشورها

سفیر اسبق ایران در استرالیا درباره نحوه تعامل یک کشور اسلامی مانند ایران با سایر کشورها بر مبنای تقسیم‌بندی آنها به دوست اسلامی، دوست غیراسلامی، مخالف و محارب(دشمن) براساس سیاست خارجی اسلامی گفت: جمهوری اسلامی در صحنه بین‌الملل تنها رژیم صهیونیستی را هم به عنوان کشور، هم نظام و هم به لحاظ سیاستها به رسمیت نمی‌شناسد. اما کشورهای دیگری هم هستند که ما کشور و دولت آن را نیز به رسمیت می‌شناسیم اما به رسمیت شناختن آن دولت‌ها به معنای قبول داشتن و موافق بودن با سیاست‌های آنها نیست.

قدیری ابیانه عنوان کرد: به عنوان نمونه دولت‌هایی هستند که دموکراتیک، سلطنتی و دیکتاتوری می‌باشند اما ما دولت‌های آنان را به عنوان حاکمان بر کشور خودشان به رسمیت می‌شناسیم فارغ از آنکه نوع حکومتشان مطلوب ما باشد و با آنها رابطه داریم به شرطی که منافع رابطه با آنها بیش از مضراتش باشد.

بیشتر بودن مضرات رابطه با آمریکا؛ عامل مهم نبود رابطه

وی ادامه داد: یکی از دلایلی که ما با آمریکا رابطه نداریم این است که  فکر می‌کنیم مضرات رابطه با آمریکا بیش از منافع این رابطه است. اما مثلا در مورد فرانسه با آنکه به سیاست‌های دولت فرانسه انتقاد داریم و برخی از آنها را قبول نداریم اما منافع رابطه با فرانسه را بیش از مضرات آن می‌دانیم.

این کارشناس عالی امور استراتژیک بیان کرد: از طرفی کشورهایی نیز وجود دارند که اسلامی هستند و ملت آن مسلمان است اما حکومت ان کشور اسلامی نیست مانند آذربایجان، یا کشورهایی نیز هستند که کشور، اسلامی است و حکومت آن نیز ادعای اسلام دارد، اما از دیدگاه ما با اسلام آنها هیچ تطابقی ندارند، اما با این وجود می‌خواهیم با این کشورها رابطه داشته باشیم.

وی ادامه داد: زیرا منافع رابطه با این کشورها را بیش از مضرات آن می‌دانیم و در این راستا باید تلاش کنیم وابستگی این کشورها به غرب کمتر شود. زیرا هر چه وابستگی آنها به غرب کمتر شود امکان اتخاذ سیاست‌های مستقل از سوی این کشورها بیشتر می‌شود.

قدیری ابیانه افزود: همچنین یک سری کشورهای غیراسلامی وجود دارند که با ما دوست هستند مانند ونزوئلا، که براساس منافع متقابل و گاه منافع و مواضع مشترک در برخی از ابعاد مانند مقابله با سلطه با آمریکا و باید روابط خود با این دسته از کشورها را گسترش دهیم.

دیپلماسی عمومی؛ مکمل، مقوم و هموارکننده دیپلماسی رسمی

سفیر اسبق ایران در مکزیک در پایان اظهار کرد: منتهی نکته مهم این است که روابط خارجی به روابط رسمی و دولتی محدود نمی‌شود، امروزه در دنیا دیپلماسی عمومی، سازمان‌های غیردولتی و رسانه‌های گروهی در عرصه سیاست خارجی نقش‌آفرینی می‌کنند و گاه بیش از دستگاه دیپلماسی رسمی تاثیرگذار هستند. در واقع دیپلماسی عمومی به عنوان مکمل، مقوم و گاه هموارکننده دیپلماسی رسمی کشورها عمل می‌کند.