پایگاه شخصی دکتر محمد حسن قدیری ابیانه

در همین تیر ماه 1393 در حالی که در مراسم چهلم یکی از همسایگان شرکت کرده بودم یک نفر که نمی شناسمش ولی وی مرا می شناخت به من تلفن زد و مطلب جالبی را برایم مطرح کرد.

گفت یک جوانی که در یک نزاع جوان دیگری را کشته است فردا پای چوبه دار می رود. و والدین جوان قربانی اصلا به مراجعان برای عفو جواب نداده و در خانه شان را هم باز نمی کنند تا درخواست ها را بشنوند.

از من خواست راهی را پیش رویشان بگذارم.

یاد این ضرب المثل افتادم: الغریق یتشبث بکل حشیش "غریق به هرشاخه ی خشکیده ائی چنگ می زند" (تا خود را نجات دهد).

همانجا دو پیشنهاد به او مطرح کردم.

1-       یک تعدادی از اعضای خانواده پیشنهاد دهند که حاضرند 5 عدد از کلیه فامیل قاتل (شامل خود قاتل) را در قبال بخشیدن قاتل به هر کس که خانواده مقتول بخواهند هدیه دهند تا در قبال عدم اعدام قاتل جان 5 انسان نجات یابد. در این صورت شاید به خاطر نجات جان 5 انسان خانواده مقتول حاضر به گذشت شوند.

2-       قاتل اعلام کند که حاضر است به جای اعدام با تناب دار، نوع مرگ دیگری را انتخاب کند تا از این طریق جان چند نفر را نجات دهد تا خداوند به جبران نجات جان انسان ها از گناهان او در گذرد.

قدری توضیح در این مورد لازم است. پزشکان می توانند با پیوند اعضای یک فرد (از قبیل قلب، کلیه، چشم، ریه، پوست و ... و حتی انتقال کل خون) به افراد نیازمند باعث نجات جان آنان شوند و معمولاً در مورد قلب از بین افراد فوت شده بویژه فوت مغزی استفاده می کنند و در مورد "کلیه" علاوه بر افراد فوت مغزی افراد زنده نیز گاه یک کلیه خود را اهداء می کنند).

اگر فرد اعدامی حاضر شود اعدام بر تخت عمل را بپذیرد، می توان در عمل جراحی تمام اعضای قابل پیوند بدن وی را برای جان انسان ها بکار گرفت. متوفی نیز به ثواب اخروی دست پیدا می کند.

چه بسا آمادگی واقعی فرد اعدامی به ترجیح به این نوع مرگ انسان دوستانه، موجب بروز دلرحمی صاحبان خون و عفو مجرم شود.

اما در مورد اعدامی هایی که حکم اعدام آنها قابل بخشش نیست، مثل مفسدین فی الارض و قاچاقچیان مواد مخدر و یا تروریستها، مناسب است امکان اعدام بر روی تخت عمل جراحی به اختیار فرد محکوم به اعدام برایشان فراهم شود تا مجرم بتواند از طریق انتقال اعضای بدنش به نیازمندان، پول اعضای بدن انتقال یافته را که به خانواده خود ببخشد تا خانواده بعد از مرگ او از نظر مالی تا حدودی تأمین گردد.

به گفته یک دلال اعضای بدن هم اکنون قیمت "کلیه" بین 25 میلیون تا 70 میلیون ‌تومان، قلب 70 تا 200 میلیون ‌تومان، ریه 12 تا 50 میلیون ‌تومان، کبد 30 میلیون‌ تومان، و لوزالمعده یا همان پانکراس 45 میلیون ‌تومان قیمت دارد. به گفته وی "حداقل یک بدن سالم 500 میلیونی می‌ارزد" که بسیار بیشتر از دیه یک نفر است.

البته این موضوع نیز قابل بررسی است که اگر فرد اعدامی دِین مالی نیز بر گردن دارد، آیا صاحب دین می تواند خواستار تصاحب اعضای بدن فرد اعدامی برای جبران خسارت خود شود یا نه؟

این موضوعی است که لازم است نظر مراجع معظم تقلید و نیز قانون گذاران و قوه قضائیه در مورد آن بررسی گردد. ضمناً مناسب است این موضوع با افراد اعدامی و نیز خانواده های مقتولین مطرح شده و نظرسنجی صورت گیرد تا نظر آنان نیز مورد بررسی قرار گیرد.

قرآن می فرماید: » مِنْ أَجْلِ ذلِکَ کَتَبْنا عَلى بَنى إِسْرائیلَ أَنَّهُ مَنْ قَتَلَ نَفْساً بِغَیْرِ نَفْسٍ أَوْ فَسادٍ فِى الْأَرْضِ فَکَأَنَّما قَتَلَ النَّاسَ جَمیعاً وَ مَنْ أَحْیاها فَکَأَنَّما أَحْیَا النَّاسَ جَمیعاً وَ لَقَدْ جاءَتْهُمْ رُسُلُنا بِالْبَیِّناتِ ثُمَّ إِنَّ کَثیراً مِنْهُمْ بَعْدَ ذلِکَ فِى الْأَرْضِ لَمُسْرِفُونَ «

بر بنى اسرائیل مقرّر داشتیم که هر کس، انسانى را بدون ارتکاب قتل یا فساد در روى زمین بکشد، چنان است که گویى همه انسان ها را کشته و هر کس، انسانى را از مرگ رهایى بخشد، چنان است که گویى همه مردم را زنده کرده است. و رسولان ما، دلایل روشن براى بنى اسرائیل آوردند، اما بسیارى از آنها، پس از آن در روى زمین، تعدّى و اسراف کردند » . (سوره مائده آیه 32)

و اما بعداً با تماس گیرنده که شماره اش را در حافظه تلفن همراه ثبت کرده بودم تماس گرفتم و نتیجه را جویا شدم. گفت خانواده مقتول حاضر به صحبت با هیچکس نشد و فرصتی برای طرح موضوع پیدا نکردند و قاتل بر چوبه دار جان به جان آفرین تسلیم کرد.