پایگاه شخصی دکتر محمد حسن قدیری ابیانه

در حالی که برخی محافل سیاسی و رسانه‌ای در تلاشند تا از سرگیری روابط کوبا و امریکا را برای جمهوری اسلامی ایران نیز ترسیم کنند اما کارشناسان بر این عقیده‌اند که با توجه به سازش‌ناپذیری ملت ایران در برابر مستکبرین بویژه امریکایی‌ها چنین مسئله‌ای برای روابط دیپلماتیک کشورمان با امریکا غیر‌قابل تحقق است.
چند روز پیش بود که کوبا و آمریکا درباره عادی‌سازی روابط، توافق کردند. واقعه‌ای که ظرف کمتر از یک روز به تیتر یک رسانه‌ها تبدیل شد و تحلیل‌های مختلفی را در برگرفت. در واقع روابط سرد آمریکا و کوبا که همزمان با قدرت‌گیری فیدل کاسترو و اعلام جنگ سرد در جهان، شکل گرفت، پس از پنجاه سال بدون هیچ دستاوردی برای ایالات متحده پایان یافت.
بررسی چرایی مخالفت آمریکا با دولت چپ کوبا خود نشان‌دهنده آن است که این دو کشور نه بر‌اساس منافع ملت‌ها و یا آرمان‌خواهی، بلکه بر‌اساس منافع شخصی و یا مسائل سیاسی مختلف دست به سردی روابط زدند و این سردی روابط منجر به بحران‌های مختلفی بین دو کشور شد. بر همین اساس باید دانست وجه افتراق، هم شکل نبودن مسئله ی کوبا - آمریکا با جمهوری اسلامی ایران و آمریکا در موضوع مطروحه است. جمهوری اسلامی ایران بر‌اساس یک مبنا و منظومه فکری الهی شکل گرفت و این منظومه استکبار‌پذیری اعم از شرق و غرب، مظلوم واقع شدن و سکوت در برابر ظلم به مستضعفین را روا ندانسته و در برابر آن از هیچ اقدامی فروگذار نیست. لذا باید این مسئله را مورد توجه قرار داد که تغییر روابط میان آمریکا و کوبا نه بر‌اساس تغییر منظومه فکری دو جریان الهی، بلکه بر‌اساس تغییر راهبرد دو جریان باطل و رقیب سیاسی است.
امام خمینی‌(ره)، رهبر کبیر انقلاب اسلامی، در تاریخ ۶/۸/۱۳۶۰در همین رابطه، به موضوع صلح و سازش با آمریکا و دیگر قدرت‌های مستکبر زمان اشاره کرده و بیان می‌دارند: «اگر امریکا و اسرائیل «لا اله الاّ اللّه» بگویند، ما قبول نداریم؛ چرا که آنها می‌خواهند سرِ ما کلاه بگذارند. آنها که صحبت از صلح می‌کنند، می‌خواهند منطقه را به جنگ بکشند. شما متوقعید ما در مقابل امریکا و اسرائیل و دیگر ابرقدرت‌ها، که می‌خواهند منطقه را ببلعند، بی‌تفاوت باشیم؟ نه، ما با هیچ‌کدام از ابرقدرت‌ها و قدرت‌ها سر سازش نداریم، نه تحت سلطه امریکا می‌رویم و نه زیر بار شوروی. ما مسلمانیم و می‌خواهیم زندگی کنیم. ما می‌خواهیم زندگی فقیرانه داشته باشیم، ولی آزاد و مستقل باشیم. ما این پیشرفت و تمدنی که دستمان پیش اجانب دراز باشد را نمی‌خواهیم. ما تمدنی را می‌خواهیم که بر پایه شرافت و انسانیت استوار باشد و بر این پایه، صلح را حفظ نماید. ابرقدرت‌ها می‌خواهند انسانیت انسان‌ها را تحت سلطه قرار دهند و ما و شما و هر مسلمانی مکلف است در مقابل آنها بایستد و سازش نکند».
در واقع این پیام امام کاملاْ به این موضوع اشاره دارد که عدم ارتباط و سازش‌ناپذیری جمهوری اسلامی ایران در برابر مستکبرین نه در ناهمسویی منافع بلکه در موضوع تقابل حق و باطل گنجانده می‌شود و سازش با مستکبر در منظومه فکری اسلام ناب غیر‌قابل پذیرش است.
در این میان برخی محافل سیاسی و رسانه‌ای پس از این اتفاق و از سرگیری روابط کوبا با امریکا سعی کردند که این قضیه را برای روابط جمهوری اسلامی ایران و امریکا ترسیم کنند چنانچه مطرح می‌کنند که وقتی کوبا بعد از پنجاه سال قطع روابط با ایالات متحده امریکا که مرز مشترک با هم دارند صلح و آشتی بینشان برقرار شد پس این اتفاق هم برای ایران و امریکا نیز دور از تصور نیست!
اما نکته‌ای که کارشناسان عرصه سیاست خارجی به آن اشاره کردند این است که از سرگیری روابط مجدد کوبا با ایالات متحده امریکا نتیجه شکست‌های استعمارگرانه امریکا در این کشور است که برخی‌ها به گمان باطل اینگونه نمی‌اندیشند.
باید به این نکته هم اشاره کنیم که ظرفیت‌های اقتصاد مقاومتی، ذخایر مهم استراتژیک نظام اعم از معادن و صنایع، دانش بومی و نخبگان فراوان، همه و همه نشان از آن می‌دهد که هیچ تجانسی میان دو کشور ایران و کوبا از لحاط ساخت و قدرت درونی وجود ندارد. بر همین اساس باید گفت که نه تنها جمهوری اسلامی ایران به سرنوشت کوبا مبتلا نخواهد شد، بلکه چنین واقعه‌ای خلاف برنامه‌ریزی‌ها و اهداف اصلی جمهوری اسلامی ایران بوده و هست. لذا باید گفت تا زمانی که نظام لیبرالی آمریکا به دنبال سرنگونی و تقابل با ایران اسلامی باشد، روابط دو کشورهیچ‌گاه به سوی عادی‌سازی پیش نخواهد رفت.
سیاست روز در گفت‌وگو با کارشناسان به تبیین این مسئله پرداخته است.

ایران، کوبای دیگری برای آمریکا نخواهد بود
حسن هانی‌زاده کارشناس سیاست خارجی در این‌باره می‌گوید: موضوع کوبا و آمریکا به دلیل نزدیکی جغرافیایی در حقیقت تفاوت‌های اساسی با دیگر کشورهای جهان دارد. آمریکایی‌ها هم‌اکنون تلاش می‌کنند تا نفوذ ایران و روسیه را کاهش و تلاش ۵۰ ساله آمریکا برای سرنگونی نظام برادران کاسترو با شکست مواجه شود. وی افزود: لذا آمریکا تلاش می‌کند از طریق حضور فیزیکی به نوعی کوبا را از فاز کمونیستی وارد فاز سرمایه‌داری و لیبرالیستی کند.
کارشناس سیاست خارجی تصریح کرد: به همین خاطر اظهارات اخیر اوباما برای برقراری رابطه نتیجه تلاش‌های شکست خورده آمریکاست. بنابراین آمریکایی‌ها اهداف مشخصی دارند و می‌خواهند کوبا در آینده با سایر کشورهای آمریکای لاتین ارتباط برقرار نکند.
وی در ادامه گفت: آمریکا درباره ایران تا زمانی که به سیاست‌های خصمانه خودش ادامه می‌دهد و همچنان دارایی‌های ایران را بلوکه می‌کند نمی‌توان آینده روشنی برای روابط ایران و آمریکا متصور شد و لذا به نظر نمی‌رسد سناریوی کوبا در ایران عملیاتی شود.
وی گفت: آمریکا می‌بایستی پول‌های بلوکه شده را برگرداند، تحریم‌ها را بردارد دست از توطئه‌های رسانه‌ای و امنیتی بردارد و به حق ایران برای داشتن فناوری صلح‌آمیز هسته‌ای اعتراف کند و در آخر این که ایران را به عنوان یک کشور قدرتمند منطقه بشناسد، آن هنگام شاید جمهوری اسلامی ایران برای برقراری روابطی دیپلماتیک با این کشور شرایط را بسنجد.

سناریوی آمریکا در قبال کوبا برای ایران محقق نخواهد شد
محمد‌حسن قدیری‌ابیانه دیگر کارشناس سیاست خارجی نیز دراین چارچوب گفت: کوبا با مقاومت ۵۰ ساله در مقابل تحریم‌ها و فشارها و تهدیدات توانست آمریکا را شکست دهد و این در حالی بود که کوبا و رفتارش یک سیاست منفعلانه نبود بلکه همواره به تهاجم دست می‌زد و در عرصه‌های بین‌المللی و تبلیغاتی و حمایت از جنبش‌های ضدآمریکایی تهاجم گسترده‌ای را علیه آمریکا انجام می‌داد.
وی افزود: حتی در درون آمریکا نیز این تهاجم تبلیغاتی برقرار بود به قول آقای جان‌کری این کوبا نبود که متضرر شده بود بلکه کوبا توانست آمریکا را در ادامه تحریم‌ها منزوی کند.
کارشناس سیاست خارجی تصریح کرد: چنانچه نه تنها همه کشورهای آمریکای لاتین با تحریم‌ها مخالفت کردند بلکه در سازمان ملل نیز اکثریت کشورها به نفع رفع تحریم‌های کوبا رأی ‌دادند و به دنبال شکست تحریم‌ها مردم کوبا و جنبش‌های آزادی‌بخش در آمریکای لاتین این شکست آمریکا را جشن گرفتند.
وی در ادامه گفت: اما متأسفانه برخی از سایت‌های به اصطلاح اصلاح‌طلب داخلی تصاویر جشن مقاومت مردم را جشن برای برقراری روابط دیپلماتیک مردم کوبا با آمریکا تعبیر کردند که دروغی بیش نیست.
وی همچنین عنوان کرد: آمریکایی‌ها گفتند سیاست انزوا به نتیجه دلخواه نرسید و البته تلاش می‌کنند از طریق رابطه دیپلماتیک با کوبا برای تغییر نظام در این کشور اقدام کنند یعنی استراتژی تغییر نکرد، بلکه در تاکتیک تغییر ایجاد شده است.
قدیری‌ابیانه گفت: این یعنی پایان تحریم‌ها برای ملت کوبا نیست بلکه با توجه به کهولت سن فیدل کاسترو و احتمال مرگ وی غربی‌ها می‌خواهند در زمان مرگ او در کوبا با تغییر روابط از این تحول به نفع خود و ضرر ملت کوبا ماهی بگیرند. وی تصریح کرد: در قضیه ایران و مشابه‌سازی این امر جایگاهی ندارد چراکه آمریکایی‌ها در صورت تحقق اقتصاد مقاومتی که بستگی به تلاش مسئولین و تک‌تک مردم دارد به نتیجه نخواهد رسید، تحریم‌ها نمی‌تواند ملت ایران را از پای درآورد. زیرا غربی‌ها خود از تحریم‌های ضدایرانی بیشتر متضرر می‌شوند تا خود ملت ایران.