قدیری ابیانه: رحمانیت اسلام، حتی در کلام رئیس جمهور هم نمود ندارد!
مقام معظم رهبری، طی دیدار اخیر با دانشجویان در ماه مبارک رمضان، عبارتی را تحت عنوان «اسلام رحمانی» متذکر شده و به نقد آن پرداختند؛ نخستین خاستگاه این عبارت و همچنین سه عبارت دیگر مشابه آن، سخنان حسن روحانی در جلسه ی تنفیذ حکم ریاست جمهوری بود. برآن شدیم تا با بهره گیری از نظرات افراد مؤثر و دخیل در وقایع انقلاب، کنکاشی بیشتر پیرامون این عبارات داشته باشیم.
به همین منظور، مصاحبه ای با جناب آقای دکتر «قدیری ابیانه»، کارشناس عالی امور استراتژیک و همچنین سفیر اسبق جمهوری اسلامی ایران در مکزیک و استرالیا به محضرتان تقدیم می گردد.
دوسال قبل، در جلسه تنفیذ حکم ریاست جمهوری، دکتر روحانی به عنوان رئیس جمهور منتخب، چهارکلید واژه را مطرح می کنند که پس از حدود دو سال، مقام معظم رهبری پیرامون یکی از آن ها نکاتی را می فرمایند؛ «اسلام رحمانی، ایران عقلانی، انقلاب انسانی و نظام عاطفی». به نظر حضرتعالی این کلمات و مباحث چه تأثیراتی در سیاست ها و عملکرد دولت داشته است؟
در رابطه با واژه ی اسلام رحمانی، لازم به ذکر است که رحمانیت خداوند و در نتیجه رحمانیت نظام جمهوری اسلامی، یکی از صفات اسلام و نظام است. اما در عین حال با وجود اینکه تمام سوره های قرآن، به غیر از سوره ی توبه با «بسم الله الرحمن الرحیم» آغاز می شوند، خداوند متعال در کنار این صفت، صفتِ رحمانیت، صفتِ عدالت را هم دارند و علاوه بر بهشت، جهنم را هم آفریده اند و اکثریت ابناء بشر متأسفانه راهی جهنم می شوند؛
همانطور که اسلام جامع صفات الهی ست، جمهوری اسلامی نیز در کنار رحمانیت، عدالت و قاطعیت را هم دارد و از مسیر حق نباید خارج شود. مسیحیان که زمانی شکنجه های قرون وسطایی شان زبانزد خاص و عام بود، برای تبلیغات فقط بر رحمانیت حضرت عیسی علیه السلام تأکید دارند و سایر جنبه های آن را نادیده می گیرند. نادیده گرفتن ابعاد مختلف اسلام و تأکید بر فقط یک بعد آن، تحریف اسلام است.
البته به نظر می رسد که در کلام رئیس محترم جمهور نسبت به منتقدین حتی همین بعد نیز رعایت نمی شود و منتقدین، بی سواد، بی شناسنامه و... معرفی شده و به جهنم حواله می گردند.
پس به عقیده ی شما، در بعد مسائل داخلی ما شاهد نمود اسلامی رحمانی نیستیم؛ در سیاست خارجی چطور؟
در بعد داخل، این را راجع به منتقدین نمی بینیم. در سیاست خارجی نیز، سیاست خارجی کشورمان باید منبعث از رهنمودهای اسلام باشد؛ نه ظلم بکنیم، نه ظلم بپذیریم و نه در قبال ظلم عده ای به عده ی دیگر و یا کشورهایی به کشورهای دیگر ساکت بنشینیم و بی تفاوت باشیم.
امام علی علیه السلام می فرمایند: «کسی که ظلم را بپذیرد شریک ظالم است.» و نیز رهنمودهای اسلام اجازه ی سکوت نسبت به ظلم دیگران را نمی دهد و مقابله با ظلم از وظائف اسلامی است.
در یک حدیث نبوی آمده است که دفاع از مظلوم در حضور جابر خونریز نشانه ی ایمان به خداست.
مطابق با این رهنمون، ما اجازه نداریم در مقابل ظلم قدرتمندان به مستضعفان سکوت کرده و از آن ها دفاع نکنیم.
قدرتمند بودن جابر، توجیهی برای عمل نکردن به وظیفه نیست. این موضوعی ست که باید در سیاست خارجه رعایت شود.
البته از زبان رئیس جمهور بارها تأکید شده که از فلسطین و لبنان دفاع خواهیم کرد، ولی اینکه این مسئله چقدر توسط دولت، عملی شده باشد، قابل بررسی است.
اما نکته ی قابل توجه این است که سیاست های کلان نظام از جمله سیاست های کلانِ سیاست خارجی، وابسته به نظرات مقام معظم رهبری ست و ایشان که فرمانده ی کل نیروهای مسلح نیز هستند، سیاست های کلان نظام را از جمله در رابطه با نیروهای مقاومت و مبارزه با صهیونیسم و استکبار منطبق با رهنمودهای اسلام عملی کرده اند و رئیس جمهور و دیگران نیز موظفند قانوناً در این مسیر گام بردارند.
در رابطه با عبارت «ایران عقلانی»
اسلام بر تعقل و تدبر تأکید فراوان دارد، به نحوی که قرآن پُر است از دعوت به تعقل و تفکر و پر است از گلایه از به کار نگرفتن عقل در امور.
احادیث فراوانی نیز در این رابطه وجود دارد. از جمله، "یک ساعت تفکر بالاتر است از هفتاد سال عبادت."
برای کسانی که به خداوند متعال، قرآن، وجود آخرت، روز قیامت، یوم الحساب، بهشت و جهنم اعتقاد دارند و وعده های الهی را صدق کامل می دانند، عاقلانه ترین کار و روش، عمل به مُرّ اسلام است و در نظر گرفتن جهان بینی اسلامی و عمل به رهنمودهای قرآن در تمام تصمیمات خویش.
هرگونه تخطی از رهنمودهای قرآن خلاف عقل است و هرگونه امید بستن به دشمنان قسم خورده، جای گله مندی است.
درباره عبارت «انقلاب انسانی»
عبارت انقلاب انسانی و به کارگیری آن به جای انقلاب اسلامی، انسان را یاد شعارهای احمدی نژاد و مشایی می اندازد که به جای عبارت "بیداری اسلامی"، از "بیداری انسانی" صحبت می کردند و آنقدر خود را طرفدار انسانیت جلوه می دادند که مشایی خود را دوستدار ملت اسرائیل نیز نامید.
در حالی که آن ها غاصبانی بیش نیستند.
به کارگیری انقلاب انسانی به جای انقلاب اسلامی، هرچند بعداً توجیه شود که «انقلاب انسانی نیز به انقلاب اسلامی منجر می شود»، یک شعار انحرافی است.
بعضی ها به گونه ای رفتار می کنند که ندادن شعارهای اسلامی را نشانه ی روشن فکری تلقی کنند.
حتی شعار اعتدال، قابل نقد است. بعضی ها اعتدال را چیزی بین حق و باطل و اسلام و ضد اسلام معرفی می کنند در حالی که اعتدال واقعی، حرکت دقیق در مسیر کامل اسلام است و هرگونه خروج از عمل به دستورات اسلام به معنی خروج از اعتدال خواهد بود.
پیرامون «نظام عاطفی»
وجود عاطفه، در ذیل عقلانیت امری مثبت است، اما عاطفه ی منهای عقلانیت منجر به خروج از عدالت می شود. به همین لحاظ نیز در اسلام تأکید شده که قاضی در قضاوت خویش نباید عواطف را در حکم خویش دخیل کند. اینکه ما نسبت به ابناء بشر دلسوز باشیم و خیر دنیا و آخرت آن ها را بخواهیم، عین عقلانیت و منطبق بر عطوفت است. به همین لحاظ نیز وظیفه داریم تلاش کنیم تا مردم در مسیر بهشت قرار گیرند.نمی توانیم بگوییم دولت وظیفه ی به بهشت بردن مردم را ندارد.
حتی مطابق با نظام اسلامی، اعدام جنایتکار در این دنیا و مجازات خاطیان را می توان علاوه بر اجرای عدالت، عطوفت نسبت به متهم قلمداد نمود زیرا فرصت گناه های بیشتر از او در این جهان گرفته می شود و در نتیجه بار او در آن جهان و در روز حساب سبک تر خواهد شد.بنابراین، حتی مجازات هایی مثل اعدام را می توان منطبق بر عطوفت اسلامی دانست.
برخی ها متأثر از تبلیغات فعلی مسیحیت که سعی می کند دین و دینمداری را صلح مطلق جلوه دهد، از نگاه اسلامی انحراف پیدا کرده اند. صلح با تسلیم متفاوت است.
حتی مبارزات اسلامی و مقابله با ظالم را باید قدم هایی در جهت برقراری صلح واقعی ارزیابی کرد.
کسانی که دم از صلح و عطوفت و انسانیت و اعتدال و امثالهم می زنند، اما بُعد عدالت و مقابله با ظلم و ظالم و اجرای احکام اسلام را نادیده می گیرند، نگاهی همه جانبه به موضوعات نداشته و مسیری انحرافی را طی می کنند.