راهکارهای کلی پیشنهادی در مورد ارباب رجوع از فصل چهارم کتاب "برنامه جهاد اداری؛ نجات ارباب رجوع" نوشته دکتر قدیری ابیانه
راهکارهای کلی که در صورت اتخاذ توسط دولت به طور مستقیم در تحول اداری و اطـّلاعرسانی تأثیر گذارند.
1- برنامه ریزی برای انجام «جهاد اداری» از طریق اتخاذ استراتژی کاهش تقاضای سفر از طریق انجام امور اداری و مالی و اطـّلاعرسانی به اربابرجوع به صورت غیرحضوری.
2- گسترش مکانیزاسیون اداری و حرکت به سمت دولت الکترونیکی و ایجاد بانک مرکزی اطـّلاعات اداری و پایگاههای اینترنتی اطـّلاعات دولتی.
3- ایجاد مراکز اطـّلاعرسانی و پاسخگویی به مردم (مشابه مرکز تلفن 118) در ارائه راهنمایی (مفصل) به مردم با هدف کاهش تقاضای سفر و ارائه راهنمایی در مورد طریقه کسب اطـّلاع از امور اداری و غیره با استفاده از وسایل ارتباط جمعی.
4- دایر کردن سیستم پست (غیر دبیرخانه ای) در ادارات و استفاده از آن برای ارسال اطـّلاعات و فرمهای اداری مورد نیاز متقاضیان بر اساس تقاضاهای واصله از هر طریق، از جمله از طریق نامه، پست، تلفن، اینترنت و غیره.
5- ایجاد مراکز پاسخگویی به مردم در امور اداری به صورت شبانه روز (مشابه تلفن 118 در راهنمایی مردم در انجام امور اداری) در ساعات غیر اداری و روزهای تعطیل برای تسهیل ارتباط مردم با ادارات و پرهیز از سفرهای اضافی
6- ضابطهمند کردن طبقهبندی اطـّلاعات اداری به منظور تحقق شفافیت اداری و دسترسی عموم به این اطـّلاعات و پرهیز از ایجاد رانتهای اطـّلاعاتی به منظور جلوگیری از فساد اداری با ایجاد محدودیت در محرمانه تلقی کردن اسناد و اطـّلاعات، مگر در موارد ضرورت مطابق با منافع ملـّی و حفظ حریم شخصی افراد.
7- حمایت از مشارکت بخش خصوصی در انجام امور اداری و اطـّلاعرسانی و فراهم آوردن زمینه تقویت آنان از طرق مختلف از جمله اصلاح قوانین و امور اداری در جهت تسهیل در پذیرفتن شخص ثالث (دفاتر خدمات اداری بخش خصوصی) به عنوان نماینده مخاطبین دستگاههای اداری.
8- ایجاد اطـّلاعرسانیهای موضوعی فرابخشی؛
9- آموزش عمومی و فرهنگ سازی در مردم متقاضی خدمات و نیز در کارکنان دستگاهها در جهت انجام غیرحضوری امور اداری و اطـّلاعرسانی در راستای تحقق «جهاد اداری».
10- تاکید بر شایسته سالاری و ملاک قرار دادن تسلط به استفاده از اینترنت و مکانیزاسیون اداری به عنوان یکی از معیارهای شایسته سالاری و در نظر گرفتن رضایت اربابرجوع و کاهش تقاضای سفر و انجام غیرحضوری امور اداری به عنوان ملاک ارزیابی کارکنان نمونه و ارتقای اداری و اهدای جوایز در مناسبتهای مختلف از جمله در اعطای نشانهای دولتی و جشنواره شهید رجایی.
راهکارهای کلی که در صورت اتخاذ توسط دولت به طور غیر مستقیم در اطـّلاعرسانی تأثیر گذارند:
1- اختصاص یارانه به کاهش تقاضای سفر به جای یارانه برای انجام سفر از طریق کاهش یارانه به بنزین و اختصاص یارانه به توسعه کمی و کیفی وسایل ارتباطی نظیر پست، مخابرات، خطوط اینترنتی و ... و کاهش هزینههای ارتباطات و انجام امور اداری و اطـّلاعرسانی غیرحضوری با توجّه ویژه به مناطق محروم.
2- ایجاد و گسترش تجارت و پول الکترونیکی و گسترش کارتهای اعتباری بانکی و ایجاد حسابهای مشترک بانکی سراسری بین بانکهای کشور برای سازمانهای اداری برای سهولت در پرداخت وجوه اداری و احیای استفاده از روش ابطال تمبر در برخی از ادارات با هدف پرهیز از سفرهای شهری برای واریز وجوه به بانک.
3- توسعه منابع انسانی و برقراری دورههای دانشگاهی در زمینه مدیریت کاهش تقاضای سفر و تخصیص چند واحد درسی از مباحث ارتباطات و اطـّلاعرسانی در دانشگاهها برای تمام رشتههای تحصیلی و هدایت و حمایت از انجام پژوهش و تحقیق در این زمینه.
4- قرار دادن توانایی کار با رایانه و اینترنت به عنوان ملاک با سوادی و آموزش عمومی و گسترش سوادآموزی کار با رایانه و استفاده از پایگاههای اطـّلاعرسانی و ... در آموزش و پرورش، دانشگاهها و ...
5- اختصاص یک پست الکترونیک (ایمیل) برای هر ایرانی بر اساس کد ملـّی برای انعکاس اطـّلاعات مورد نیاز اربابرجوع از طریق ایمیل.
6- انتشار کتاب، سیدی و ... راهنمای تلفن برای هر شهر به تعداد خطوط تلفن و ارائه آن به همه دارندگان خطوط تلفن و انتشار انواع راهنماهای ارتباط غیرحضوری (تلفن، نمابر، تلفن گویا، آدرس، پست الکترونیکی، پایگاههای اینترنتی و ...) و ترغیب ناشرین تقویم و سررسید برای اختصاص صفحاتی از آن به درج شمارههای تماس غیرحضوری و حمایت از آن.
7- ایجاد تسهیلات برای برخورداری افراد از رایانه و حمایت از ایجاد مشاغل در بخش اطـّلاعات و ارتباطات غیرحضوری از طریق اصلاح قوانین، صدور مجوز کار، پرداخت وام، ایجاد تسهیلات و ...
8- ترغیب به تولید، عرضه و خرید تلویزیونهای تله تکست دار و انجام حمایتهای لازم.
راهکارهای کلی اداری تسهیلکننده اطـّلاعرسانی که سازمانها خود میتوانند اتخاذ کنند:
1- اتخاذ سیاست مشتریمحوری در سازمانها و تشکیل کمیسیون جلب رضایت اربابرجوع در هر دستگاه و رعایت حقوق، شخصیت، احترام، وقت، هزینهها و منافع اربابرجوع و در نظر گرفتن وضعیت اربابرجوع، قبل از تسلیم مدارک.
2- رعایت اصل کاهش تقاضای سفر در همه تصمیمات اداری، از جمله در صرفهجویی هزینههای اداری و فراهم آوردن امکاناتی مثل دستگاه فتوکپی برای پرهیز از ارجاع مراجعان به بیرون از ادارات.
3- توجه به انجام امور اداری از مبدأ و اختصاص برخی از پستهای اداری به صورت کارکنان سیار.
4- اصلاح روال امور اداری مربوط به امور اربابرجوع بر مدار عدم رجوع مردم و انجام امور از راه دور با استفاده از وسایل ارتباطی مثل تلفن، پست، نمابر، اینترنت و ... در جهت کاهش تردد به ادارات دیگر به نحوی که متقاضیان، ارتباط غیرحضوری را بر ارتباط حضوری ترجیح دهند.
5- شفافیت بودن مقررات، قوانین و اطـّلاعات اداری برای اربابرجوع و در دسترس بودن آن برای اربابرجوع.
6- پاسخگویی مکتوب مستدل و مستند به قوانین و مقررات به مردم در موافقت یا مخالفت با تقاضای اربابرجوع به عنوان حق مردم و وظیفه دستگاهها و راه حلی برای تحقق اهداف سازمان و کاهش زمینه فساد اداری و رشوه.
7- مشارکت دادن بخش خصوصی در ارائه خدمات اداری به اربابرجوع و انجام اصلاحات اداری و حقوقی در جهت ایجاد تسهیلات و قبول شخص ثالث از طرف متقاضی اصلی با هدف زمینه سازی برای مشارکت دفاتر خدمات مشاورهای اداری بخش خصوصی.
8- استفاده از رسانههای گروهی از قبیل روزنامهها مجلات، کتاب اول، تقویمها و سررسیدها، تله تکست سیما و سایر ابزار جهت اطـّلاعرسانی به اربابرجوع در مورد چگونگی ارتباط با واحدهای پاسخگویی و اطـّلاعرسانی سازمان و روال اداری انجام امور؛
9- ایجاد تسهیلات مناسب در جهت طرح پیشنهادات و یا شکایات از ادارات ذیربط و کارکنان آن در صورت عدم رضایت اربابرجوع از روال انجام آن و پیش بینی سازماندهی مناسب برای بررسی سریع این شکایتها و اطـّلاعرسانی به شاکیان در مورد نتایج بررسی شکایت.
10- دایر کردن سیستم پست ( غیر دبیرخانهای ) و استفاده از آن برای ارسال اطـّلاعات و انجام امور اداری و ایجاد تسهیلات ویژه برای انجام غیرحضوری امور معلولین، افراد مسن و بازنشستگان.
11- انجام پژوهش در مورد نحوه بهبود خدمات سازمان به اربابرجوع با هدف کاهش نیاز به تردد به اداره و با تاکید بر اطـّلاعرسانی، بویژه اطـّلاعرسانی غیرحضوری و پشتیبانی از تحقیقات علمی در این ارتباط و ایجاد دورههای آموزشی برای مدیران و کارکنان سازمانهای دولتی و اصلاح فرهنگ سازمانی برای ارائه خدمات اداری مطلوب از راه دور.
12- دریافت هزینههای اطـّلاعرسانی از طریق افزایش تعرفههای خدماتی به نحوی که پرداخت این وجوه خود موجب افزایش تردد و اتلاف وقت اربابرجوع نگردد.
برای دانلود کل کتاب روی لینک زیر کلیک فرمایید: