مشروح/ مناظره «حدود آزادی بیان و اندیشه در انقلاب اسلامی» بین قدیری ابیانه و علی مطهری
قدیریابیانه: اسلام آزادی بعد انسانی انسان را مدنظر دارد/ مطهری: بعضی امور اجبار بردار هست اما کمال مطلوب با جبر حاصل نمیشود
به گزارش خبرگزاری فارس از اصفهان، پنج شنبه شب مناظره و کرسی آزاداندیشی با موضوع «حدود آزادی بیان و اندیشه در انقلاب اسلامی» با حضور علی مطهری، نایبرئیس دوم مجلس شورای اسلامی و محمدحسن قدیریابیانه کارشناس عالی امور استراتژیک به همت مجمع فرهنگی تحقیقاتی بینش مطهر اصفهان در سالن اجتماعات مرکز اهلبیت برگزار شد که مشروح این مناظره در ادامه میآید.
قدیری ابیانه: در اسلام آزادی بعد انسانی انسان را مدنظر دارد
محمدحسن قدریابیانه در ابتدای این مناظره اظهار کرد: بحث آزادی وجود خارجی دارد، من داشتم کتاب شهید مطهری را نگاه میکردم ایشان تأکید داشتند بر اینکه در غرب آزادی بعد حیوانی انسان را مدنظر دارند و در اسلام آزادی بعد انسانی انسان را مدنظر دارد. معتقدیم آزادی باید برای ارتقای انسانیت انسان باشد و به بهبود نگرش فرد و جامعه کمک کند. ضمن تأکید بر آزادی در اسلام برای آن محدودیتهایی نیز داریم.
وی افزود: در آزادی ادیان معتقد به آزادی ادیان الهی هستیم بنابراین اگر دینی مطابق با دید اسلامی، دین نباشد، به آزادی این دین معتقد نیستیم در حالی که در غرب برای بسیاری از این امور آزادی مطرح است. برای کسانی که ما آنان را جز ادیان الهی نمیدانیم حتی داشتن عبادتگاه را جایز نمیدانیم مثل بتکده و از آنجایی که اسلام حدود آزادی را مشخص کرده به آن افتخار میکنیم.
کارشناس عالی امور استراتژیک ادامه داد: در غرب آزادی تا جایی است که منافع و امنیتشان به خاطر آن به خطر نیفتد، برهنگی را اجازه میدهند اما حجاب را اجازه نمیدهند، دم از حقوق بشر میزنند و از حصر 2 نفر در ایران مرتباً ابراز نگرانی میکنند اما حاضر نیستند به خاطر بمباران اتمی هیروشیما عذرخواهی کنند. به آزادی مصرح در قانون اساسی احترام میگذاریم، اما این آزادی را محدود میدانیم به آنچه اسلام محدود کرده و به آنهم افتخار میکنیم. آزادی تفکر چیزی است که نمیتوان جلوی آن را گرفت و نباید هم گرفت، آزادی بیان از آزادی تفکر محدودتر است و آزادی تبلیغ از آزادی بیان محدودتر است. این مقدمه کوتاهی برای ورود به بحث بود.
مطهری: بعضی امور اجبار بردار هست اما کمال مطلوب با اجبار حاصل نمیشود
علی مطهری نیز در بخش ابتدایی صحبتهای خود گفت: معتقدیم که فکر بشر باید آزاد باشد و به طور کلی استعدادهای فطری انسان باید آزاد باشد، هر استعدادی در وجود انسان منشأ یک حق است و همه حقوق انسان ناشی از خلقت اوست. چرا فکر باید آزاد باشد؟ تحلیل شهید مطهری این است که برخی امور در انسان وجود دارد که اجبار بردار نیست مثلاً ایمان اجبار بردار نیست انسانها باید با اراده خود انتخاب کنند، بعضی امور هم اجبار بردار هست اما کمال مطلوب با اجبار حاصل نمیشود؛ میتوانیم افراد را مجبور به راستگویی کنیم ولی کمال مطلوب که راستگویی است اینگونه در روح او نفوذ پیدا نمیکند بنابراین باید کاری کنیم که خصلت آنان شود.
وی افزود: مثال دیگر، رشد اجتماعی، اجبار بردار هست اما کمال مطلوب با اجبار حاصل نمیشود مثل اینکه در انتخابات صلاح مردم را این بدانیم که افراد خاصی را انتخاب کنند و آنان را مجبور کنیم و نگذاریم که فکر آنان رشد کند شهید مطهری معتقد است که اگر مردم در انتخابات 100 بار هم اشتباه کنند بازهم باید آزاد باشند. اینها همه اموری است اجبار بردار خواهد بود ولی در این صورت هیچگاه موجب رشد نمیشود، رشد فکری نیز اجبار بردار است اما کمال مطلوب حاصل نمیشود اینکه به مردم بگوییم اینطور بیندیشید، این جامعه هیچگاه رشد فکری پیدا نخواهد کرد.
نماینده مردم تهران در ادامه بیان داشت: شک، منزل بد ولی معبر خوبی است، ایمان اکثر مردم ما ایمان مادون شک است، چون پدران و مادرانمان اینطور میگفتند ما نیز همینطور ادامه میدهیم و همین را میگوییم. اگر آدم متفکر دچار شک شد در اینکه آیا خدایی هست؟ نبوتی هست؟ و ... و بعد از این شک به دنبال حقیقت رفت و به ایمان رسید این ایمان با ارزشی است. شهید مطهری میگوید اگر کسی با تفکر و تلاش به این نتیجه برسد که خدایی نیست در روز قیامت معذب نخواهد بود البته به بهشت هم نمیرود اما معذب هم نخواهد بود.
مطهری بیان داشت: نکته دیگر اینکه، در اسلام بین فکر و عقیده فرق میگذاریم، عقیده گاهی ناشی از فکر نیست ناشی از تبعیت است که اسلام با عقایدی که ناشی از فکر نیست مبارزه میکند اما آنجایی که پای فکر در میان است ولی اشتباه کرده و عنادی ندارد محدودیتی برای آن قائل نیست محدودیتش در ایجاد نفاق است. شهید مطهری معتقد بود احزاب غیر اسلامی نیز میتوانند در حکومت اسلامی فعالیت کنند منتها باید با تابلوی خود فعالیت کنند باید عکس رهبران خود را در دست بگیرند نه عکس امام را، نه قرآن را و بخواهند از این طریق مردم را فریب دهند، چنین اجازهای داده نمیشود.
وی در رابطه با آزادی عقیده تصریح کرد: غربیها میگویند عقیده به طورکلی آزاد است ما این را قبول نداریم این اعتقادشان دلایلی دارد که یکی از دلایل آن رفتار کلیسا در قرونوسطا و تفتیش عقاید بود کاری که باعث شد مردم از دین فرار کنند و دلیل دیگر این بود که این عقیده را ترویج دادند که دین امری شخصی، سلیقهای و فردی است، اینها باعث شد این فکر که عقیده آزاد است در دنیا پیدا شود.
این خبر تکمیل میشود...