یادداشت قدیری ابیانه👈 یادآوری به پدرخوانده‌ها!
روزنامه حمایت ۱۷ تیر ۹۸
گام دوم جمهوری اسلامی در مواجهه با بدعهدی اروپا و تحریم‌های مجدد آمریکا روز گذشته با عبور از سقف غنی‌سازی اورانیوم به میزان 3.67 درصد کلید خورد. ایران از دو ماه پیش، تصمیم خود برای کاهش الزامات برجامی را که مستند به بند 36 برنامه اقدام جامع مشترک بود، به اطلاع طرف‌های توافق هسته‌ای رسانده و تلویحاً هشدار داده بود که چنانچه در انجام تعهداتشان تعلل ورزند، از برجام خارج خواهد شد. مقارن افزایش فشار کشورمان به اروپا، شاهد تقلا و دستپاچگی فرانسه، انگلیس، آلمان و نهاد سیاست خارجی اتحادیه اروپا هستیم که با زبان تهدید و گاهی تطمیع، می‌کوشند که مانع از کاهش پلکانی تعهدات کشورمان در برجام شوند.
به‌عنوان نمونه، «فدریکا موگرینی»، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا بدون توجه به بدعملی تروئیکای اروپایی در خصوص برجام، خواستار بازگشت ایران به تعهداتش شد و آن را ناقض توافق هسته‌ای دانست. «نیلز آنن» وزیر مشاور آلمان در امور خارجه نیز با بیان اینکه کشورش ایران را به خاطر برآورده نشدن انتظاراتش از برجام درک می‌کند، گفت که انتظار دارد تهران به تمام تعهداتش در این توافق پایبند بماند! انگلیس هم پیش‌ازاین، با هر نوع اقدام تقابلی ایران مخالفت کرده و وزیر خارجه این کشور در تهدیدی کودکانه اظهار کرده بود که اگر ایران برجام را نقض کند، کشورش از توافق هسته‌ای خارج خواهد شد! افزون بر این، مکرون حدود 10 روز قبل گفته بود که سعی می‌کند ترامپ را به رفع برخی تحریم‌های ایران ترغیب کند اما با وجود پذیرش قصور اروپا برای نشان دادن حسن نیت در قبال جمهوری اسلامی، اقدام دیروز کشورمان را «نقض برجام» توصیف کرد! بااین‌حال، کاخ الیزه مدعی شده است که ایران و فرانسه توافق کرده‌اند که از 15 جولای (24 تیر)، شرایط ازسرگیری گفتگوهای هسته‌ای با همه طرف‌ها را بررسی کنند! پیش‌بینی می‌شود که طرف‌های اروپایی برای متقاعد کردن جمهوری اسلامی برای عدم خروج از برجام، وعده‌هایی بسیار سطحی نظیر پیش کشیدن بحث مذاکره مجدد را مطرح کنند؛ لذا پیش از هرگونه تعامل مجدد با اروپا لازم است که نکات ذیل مورد تأکید قرار گیرند.
1. اروپایی‌ها به‌هیچ‌وجه قصد عمل به تعهداتشان را ندارند و صرفاً به دنبال این هستند که ایران دست از عمل متقابل برداشته و به برجام پایبند باشد. هدف قاره سبز از مطرح کردن پیشنهاد مذاکره نیز صرفاً استفاده منفی تبلیغاتی به نحوی است که کشورمان را عامل ناکارآمدی برجام معرفی کنند؛ ازاین‌رو، به عقیده نگارنده این سطور، مذاکره مجدد از این منظر چیزی جز اتلاف وقت نیست. از طرفی، هرچند اعلام‌شده که هر دو ماه یک‌بار گامی در راستای مقابله با تحریم‌ها برداشته خواهد شد اما باید توجه داشت که ظرف زمانی 60 روز، در مقابل خلف وعده‌های هر روزه آن‌ها بسیار فراخ است. شایسته‌تر این بود که وقتی آمریکا از برجام خارج شد، مسئولان کشورمان زمان را از دست نمی دادند، چون آمریکا طرف اصلی این معاهده بود و خروج این کشور از توافق هسته‌ای، عملاً برجام را از حیز انتفاع ساقط کرد. بااین‌همه، اگر قرار است که مذاکره مجددی میان اروپا و ایران کلید بخورد، باید به‌صراحت اعلام شود که برجام و مجموعه تعهدات ایران ذیل آن، منتفی است و حاضریم که به‌جز آمریکا، با دیگر کشورها مذاکره کنیم. چنانچه اروپایی‌ها توانستند که «تمام» حقوق ایران را بدون کم‌وکاست در برجام رعایت و زیان‌های ناشی از خروج آمریکا از توافق هسته‌ای ازجمله خسارات ناشی از تحریم‌های آمریکا علیه ایران را جبران کنند، در آن صورت، کشورمان می‌تواند دوباره بخشی از برجام باشد.
2. تصریح و تأکید برخی از مقامات کشورمان به پایبندی به برجام درحالی‌که آمریکا رسماً خروج خود از این توافق را بدون عملیاتی کردن تعهداتش اعلام کرد، نباید باعث شود که خیال اروپایی‌ها هم راحت شود که اگر آن‌ها به وظایف خود عمل نکنند، هیچ اتفاقی رخ نمی‌دهد و ایران کماکان بدون چشمداشت در برجام باقی خواهد ماند و به‌عبارت‌دیگر، تمام محدودیت‌ها علیه خود را به اجرا درخواهد آورد! لذا در مذاکرات احتمالی آتی با اروپا، طرف مقابل همیشه باید در مرز خوف و رجا باقی بماند و اطمینان حاصل کند که کوچک‌ترین خبطی با واکنش ایران روبه‌رو خواهد شد.
3. یکی از در باغ‌های سبزی که اروپا نشان می‌دهد تا ایران را بدون ما به ازا در برجام نگه دارد، رونمایی از ساز و کاری به‌شدت ابتدایی و ناکارآمدی به نام «اینستکس» است، درحالی‌که خواست ایران، راه‌اندازی اینستکس نبود بلکه می‌خواستیم همه تحریم‌ها ازجمله تحریم‌های بانکی برداشته شوند. قرار نبود که به‌جای تأمین اقلام تحریمی، اقلام غیرتحریمی (غذا و دارو) را با منت و در ازای دریافت پول فروش نفت به ایران بدهند، ضمن اینکه یکی از شروط ادامه برجام با اروپا، تضمین فروش نفت ایران بود که در حال حاضر چنین اتفاقی نیفتاده است. از یاد نبریم که تقلیل مطالبات ایران به ساز و کار معیوب اینستکس، نوعی توجیه تحریم‌های آمریکاست درحالی‌که همه باید تعهدات کلان اروپا را به آن‌ها یادآوری و همواره آن را مطالبه کنند.
4. ایران در پاسخ به درخواست اروپا برای مذاکره مجدد، هیچ‌گاه پاسخ منفی نداده اما واقعیت آن است که کشورهای قدرتمند این قاره که نقش پدرخوانده را برای سایرین بازی می‌کنند، ازنظر ماهیت، تفاوتی با آمریکا ندارند. به‌عنوان نمونه، انگلیس که در میان سه کشور تروئیکای اروپایی، تندترین مواضع را اتخاذ و تهدید به خروج از برجام کرده، امروز هم مانند گذشته اگر مجال یابد، به جمهوری اسلامی ضرباتی وارد می‌کند، کما اینکه نیروی دریایی این کشور به بهانه تحریم‌های اتحادیه اروپا علیه سوریه، یک فروند نفت‌کش ایرانی را توقیف کرد. کسانی که فکر می‌کنند برقراری روابط دیپلماتیک با آمریکا به معنای پایان خصومت‌هاست، باید نگاهی عبرت‌آموز به رفتار انگلیس داشته باشند. باوجودآنکه ایران و انگلیس در کشورهای یکدیگر سفیر دارند، اما ذره‌ای از خصومت انگلیس نسبت به ایران کاسته نشده و هیچ قطعنامه و توطئه ضد ایرانی نیست که روباه پیر در زمره طراحان و بانیان آن نباشد. افزون بر اینکه به‌راحتی از زیر بار تعهداتش در برجام شانه خالی کرده و ایران را به نقض برجام متهم می‌کند!
و بالاخره اینکه تجربه ثابت کرده است که نباید و نمی‌توانیم اروپا را دوست خود تلقی کنیم کما اینکه اتخاذ این سیاست به مفهوم دشمن انگاری آن‌ها نیست. هر زمان که با اروپایی‌ها از موضع قدرت صحبت کردیم و دستاوردهای هسته‌ای خود را به رخ آنان کشیدیم، کوتاه آمده و مجبور به امتیازدهی شدند. لذا با توجه به توانمندی‌های فنی فراوان داخلی، ضروری است به آن‌ها تفهیم کنیم که تنها راه پیش روی آن‌ها، عمل به تعهداتشان است و اگر خواستار دور جدیدی از مذاکرات باشند، اخذ تضمین عملی برای عمل به تعهداتشان» و «جبران خسارت‌های ناشی از نقض عهد آمریکا» گام‌هایی هستند که لازم است در دستور کار قرار گیرند.
hemayatonline.ir/?nid=4517&pid=1&type=0