مورالس استعفا کرد تا پینوشه جدید ظهور نکند.
قدیری ابیانه سفیر اسبق ایران در مکزیک در گفتوگو با «وطن امروز» / ۲۱ آبان ۹
استعفای «اوو مورالس» رئیس‌جمهور بولیوی در شرایطی رخ داد که فرمانده ارتش این کشور از وی خواست استعفا کند. این استعفا در حالی است که نام مورالس در انتخابات ماه گذشته به عنوان فرد پیروز از صندوق آرا خارج شد و کمیته مرکزی انتخابات بولیوی صحت این انتخابات را تایید کرده بود. با توجه به اهمیت این موضوع و تحولات هفته‌های گذشته در برزیل و شیلی، با محمدحسن قدیری‌ابیانه، کارشناس مسائل آمریکای لاتین و سفیر اسبق جمهوری اسلامی ایران در مکزیک به گفتوگو پرداختیم.
* اعتراضات در بولیوی ناشی از چیست و چرا رئیس‌جمهور به‌رغم پیروزی در انتخابات قانونی استعفا کرد؟
ماه گذشته اوو مورالس، رئیس‌جمهوری بولیوی در مرحله نخست انتخابات ریاست‌جمهوری این کشور با «کارلوس مسا»، معاون رئیس‌جمهوری سابق رقابت کرد و توانست پیروز انتخابات شود.
بر اساس قانون انتخابات در بولیوی برنده انتخابات ریاست‌جمهوری یا باید بیش از 50 درصد آرا را از آن خود کند یا اینکه 10 درصد بیشتر از نفرات بعدی رای کسب کند. با توجه به اینکه مورالس بیش از ۴۷ درصد و مسا حدود ۳۶ درصد آرا را به دست آوردند، مورالس توانست اختلاف ۱۰ درصدی مورد نیاز برای پیروزی در انتخابات را کسب کند.
پس از این اما رسانه‌های مخالف دولت با حمایت ایالات متحده آمریکا با انتشار اخباری مبنی بر بروز تقلب در انتخابات، افکار عمومی را تهییج کرده و اعتراضات خیابانی را در بولیوی سازماندهی کردند.
در پی این اتفاقات و تداوم اعتراضات، برخی از یگان‌های پلیس این کشور که به دستمزدهای خود اعتراض داشتند، ضمن عدم کنترل اوضاع در برخی موارد به صف معترضان پیوستند.
سازمان کشورهای آمریکایی هم که از قضا مقر آن در واشنگتن است، از دولت خواست انتخابات ریاست‌جمهوری را ملغی کند.
متاسفانه فشار فرمانده ارتش و ورود ارتش به سیاست سبب شد مورالس به‌رغم اینکه رئیس‌جمهور قانونی این کشور بود، استعفا کند.
* سوال اصلی در حال حاضر این است که اگر مورالس خود را رئیس‌جمهور قانونی کشور می‌دانست، چرا در برابر خواست ارتش مقاومت نکرد ؟
پاسخ به این سوال را باید در سفارت آمریکا در بولیوی پیدا کرد. مثلی در بین کشورهای آمریکای لاتین هست که می‌گویند «اینکه در آمریکای لاتین هر چند سال یک‌بار شاهد کودتا هستیم اما در ایالات متحده کودتایی رخ نمی‌دهد، فقط یک دلیل دارد و آن هم این است که آمریکایی‌ها در واشنگتن سفارت ندارند». واقعیت امر این است که برای همه طیف‌های سیاسی کاملا آشکار است که بخش مهمی از اعتراضات از سوی سفارت آمریکا در بولیوی سازماندهی می‌شود.
کارلوس مسا، رقیب مورالس، یک راست‌گرای افراطی و مانند رئیس‌جمهور فعلی برزیل طرفدار دولت دونالد ترامپ است. ایالات متحده همیشه در صدد این بوده تا چپ‌گراها و مخالفان خود را به هر قیمتی در آمریکای لاتین سرکوب کند. این موضوع عموما در قالب کودتا علیه دولت مردمی و در برخی موارد حتی به شکل ترور مخالفان عینیت پیدا می‌کند.
متاسفانه فرمانده ارتش تحت تاثیر این رویکرد آمریکایی‌ها از مورالس خواست استعفا کند و رئیس‌جمهور هم با این نیت که مانع برپایی دولت نظامی و کودتای فراگیر ارتش شود استعفا کرد تا انتخابات را مجددا برگزار کند. به بیان دیگر مورالس استعفا کرد تا بولیوی مثل شیلی در چند دهه قبل شاهد رئیس‌جمهور شدن ژنرال پینوشه نباشد.
* با توجه به اینکه طی سال‌های اخیر شاهد اختلاف نظر بین ایالات متحده و اتحادیه اروپایی در رویکرد به تحولات نظام بین‌الملل هستیم، نگاه اروپایی‌ها به این موضوع چگونه است؟
اتحادیه اروپایی همیشه در ارتباط با اقدامات امپریالیستی آمریکا که کودتا و اغتشاش علیه دولت‌های مردمی بویژه در آمریکای لاتین را دنبال کرده، در جبهه موافقان کودتا قرار داشته است. این بار هم شرایط فرقی نکرده و نمی‌شود گفت اروپایی‌ها در برابر اقدامات آمریکا در آمریکای لاتین به فکر مردم این کشورها هستند. آنها هرجا منافع‌شان به خطر بیفتد صرفاً به انتقادات جزئی رو می‌آورند. شاید فقط موضع‌گیری آقای «جرمی کوربین» رهبر حزب کارگر انگلیس را بتوان یک اظهارنظر علیه این کودتا دانست. البته روسیه هم به عنوان یک کشور اروپایی این کودتا را محکوم کرده که همان‌طور که مستحضرید این کشور عضو اتحادیه اروپایی نیست.
* پایان این کشمکش‌ها به کدام سمت‌و‌سو خواهد رفت و کدام جناح پیروز انتخابات آتی خواهد شد؟
با توجه به اینکه پیروز انتخابات ماه گذشته با اختلاف 10 درصدی رقیب خود را پشت سر گذاشت و تبلیغات منفی علیه مورالس که با سرازیر شدن دلارهای آمریکا در رسانه‌ها و گروه‌های مخالف دولت شدت گرفته، دولت فعلی در شرایط دشواری به سر می‌برد، از این رو نمی‌توان پیروزی را به طور حتم برای مورالس متصور شد، چرا که احتمال صدور دستور بازداشت او نیز برای اینکه عرصه برای مخالفان بازتر شود دور از ذهن نیست. از این رو باید منتظر ماند و دید در روزهای آتی مواضع و ترکیب جریان‌های سیاسی برای انتخابات به چه شکل خواهد بود.
vatanemrooz.ir/?nid=2788&pid=7&type=0