پایگاه شخصی دکتر محمد حسن قدیری ابیانه

به نام خدا

به قلم محمد حسن قدیری ابیانه؛ دکترای مدیریت استراتژیک

فایل PDF این گزارش  bayanbox.ir/info/2255818189762881238

فایل word این گزارش  bayanbox.ir/info/8327731305151811377

ü      در تاریخ 24 تیر 1400 هر تن بنزین فوب خلیج فارس 819 دلار بوده یعنی بشکه ای 96 دلار و 38 سنت و لیتری بیش از 60 ممیز 62 سنت می‌شود.                                   eranico.com/fa/oil/586/1

ü      لذا قیمت تمام شده هر بشکه نفت با احتساب هزینه‌های انبارداری و حمل و نقل و توزیع بیش از 100 دلار در بشکه می شود.

ü      لذا با احتساب هر تن بنزین معادل 1351 لیتر و دلار 25 هزار تومان قیمت هر لیتر بنزین در خلیج فارس عمده فروشی 15155 تومان می شود. با افزودن هزینه انبارداری، حمل و نقل و توزیع دست‌کم به حدود 17000 تومان در لیتر می‌رسد.

ü      در ایران به هر خودرو 60 لیتر بنزین 1500 تومانی اختصاص یافته است.

ü      یعنی ماهانه به هر خورد 930 هزار تومان و سالانه 11 میلیون و 160 هزار تومان یارانه تعلق می گیرد.

ü      اگر خانواده ای دو خودرو داشته باشد، یارانه آن ماهانه یک میلیون و 860 هزار تومان و سالانه 22 میلیون 320 هزار تومان می شود

ü      و اگر سه خودرو داشته باشد ماهانه 2 میلیون و 790 هزار تومان و سالانه 33 میلیون و 480 هزار تومان یارانه می گیرد.

یارانه بنزین آزاد

ü      بنزین آزاد هم لیتری 3 هزار تومان عرضه می شود. یعنی لیتری 14 هزار تومان یارانه دریافت می دارد.

ü      یعنی یارانه آن باک

ü      برای هر باک 50 لیتری مبلغ 700 هزار تومان

ü      برای هر باک 60 لیتری 840 هزار تومان

ü      و برای  باک 72 لیتری بیش از یک میلیون تومان یارانه می گیرد.

این در حالی است که فرآورده های نفتی متعلق به بیت المال و در حقیقت متعلق به همه مردم است. چرا دولت باید این یارانه ها را از جیب محرومان و به نفع دارندگان خودرو اختصاص دهد.

یارانه گازوئیل

ü      عرضه گازوئیل در ایران لیتری 300 تومان

ü      سهمیه هر کامیون روزانه 400 لیتر گازوئیل

ü      یارانه هر لیتر گازوئیل 16700 تومان

ü      یارانه یک روز هر کامیون (400 لیتر) 6680000 تومان

ü      یارانه سالانه 2 میلیارد و 438 میلیون و 200 هزار تومان (2438200000)

ü      یارانه ماهانه برای هر کامیون بیش از 203 میلیون تومان

میزان مصرف فرآورده های نفتی روزانه در ایران

ü      نفت سفید حدود 20 میلیون لیتر سالانه 7 میلیارد و 300 میلیون لیتر

ü      گازوئیل 105 میلیون لیتر سالانه 38 میلیارد و 325 میلیون لیتر

ü      و بنزین 85 میلیون لیتر و سالانه 31 میلیارد و 25 میلیون لیتر می شود.

این در حالی است که فرآورده های نفتی متعلق به بیت المال و در حقیقت متعلق به همه مردم است. چرا دولت باید این یارانه ها را از جیب محرومان و به نفع دارندگان خودرو اختصاص دهد.

اندازه کلان یارانه های سوختبا توجه به رقم 120427 میلیارد تومانی این یعنی:

ü      به ازای هر یک از 84 میلیون ایرانی جمعا سالانه 14397940 تومان و ماهانه حدود یک میلیون و دویست هزار تومان و هر خانواده 4 نفری ماهانه مبلغ حدود 4میلیون 800 هزار تومان و سالانه مبلغی حدود 56 میلیون 600 هزار تومان فقط یارانه این سه قلم فرآوردهای نفتی می‌شود.

ü      اگر یارانه‌های گاز و برق و سایر اقلام حاصل از نفت مثل نفتا، مازوت و قیر و ... را نیز محاسبه کنیم مبلغ یارانه بیش از این رقم می‌گردد.

ü      قیمت هر گرم طلای 18 عیار در روز 24 تیر 1400 حدود یک میلیون تومان بوده است.

ü      به عبارت دیگر یارانه پنهان مجموع نفت سفید، گازوئیل و بنزین که 1209427 میلیارد تومان شده بود معادل حدود 1200 تن طلا می شود.

ü      ظرفیت تولید طلای کشور از معادن طلا سالانه به 12 تن طلا رسیده است. tasnimnews.com/fa/news/1399/06/17/2343307

ü      به عبارت دیگر میزان یارانه این سه قلم سوخت معادل یک قرن تولید طلای کشور است.

ü      یا به عبارت دیگر اگر از زمان شهادت امام رضا (ع) یعنی از سال 197 شمسی تا کنون سالی یک تن طلا را جمع کنند تقریبا معادل یارانه یک سال این سه رقم سوخت می شود.

ü       

v     آیا راه بهتری برای هزینه کردن این ثروت عظیم به نفع ملت و پیشرفت کشور وجود ندارد؟

v     آیا عرضه نفت سفید هر بشکه یک دلار و گازوئیل دو دلار منطقی و عاقلانه است؟

v     آیا اینکه دهک ثروتمندتر جامعه سهم‌شان از یارانه سوخت، 30 برابر دهک فقیرتر جمعیتی باشد با عدالت سازگار است؟

v     گفته می شود که اگر قیمت سوخت گران شود، همه چیز گران شده و فقرا زیر دست و پا له می شوند، حال آنکه با اختصاص سهم بخشی از مردم (سهم فقرترها) به یارانه سوخت، عده ای فقیر و زیر دست و پا له شده اند.

v     یک روی سکه این است که اگر سوخت گران شود، روی قیمت همه چیز اثر دارد ولی واقعیت این است که سکه دو رو دارد و روی دوم آن این است که این یارانه پنهان روزانه وارد خزانه می شود و می‌توان آن را به نحو بهتر و عادلانه‌تری اختصاص داد.

v     اینجا این سوال در بین مردم ایجاد می‌شود که از کجا معلوم که این پول عادلانه اختصاص یابد؟ اکنون که سران سه قوه از ولایتمداران و عمده نمایندگان مجلس عدالت خواه هستند و قرار است اعضای دولت نیز این ویژگی را داشته باشند این نگرانی قابل رفع است و لااقل مسئولان نباید نسبت به نیت و عملکرد خود شائبه‌ای داشته باشند.

v     اینجا این مسئله پیش می‌آید که چگونه می‌توان مردم را قانع کرد تا نه تنها معترض این وضعیت نشوند بلکه مطالبه اصلاح وضعیت کنند؟

v     راهکار آن بسیج همگان بخصوص رسانه ای گروهی است که برای تشریح وضعیت به زبان ساده و مقایسه‌ای و اطمینان بخشیدن به آنها که این وجوه صرف خود مردم خواهد شد.

v     در همه جای جهان ثروتمندان مالیات بیشتری می‌پردازند و در ایران یارانه بیشتری می‌گیرند!!

عوارض یارانه ای بودن قیمت سوخت

یارانه‌ای بودن سوخت آنهم در حد نفت سفید بشکه‌ای یک دلار و گازوئیل بشکه‌ای دو دلار عوارض متعددی دارد که بخشی از آن به شرح زیر است:

1)       

2)      اسراف در مصرف

مردم قدر و ارزش آن را نمی‌دانند و لذا در مصرف آن اسراف می‌کنند و ایران جزو مسرف‌ترین کشورها در زمینه سوخت است.

3)      قاچاق سوخت

سوخت قاچاق می‌شود و سود قاچاق آن بیش از سود قاچاق مواد مخدر است.

ü      گفته می شود روزانه حدود 30 میلیون لیتر سوخت قاچاق می‌شود که اگر متوسط یارانه سوخت را 15 هزار تومان فرض کنیم لذا میزان خسارت ایران از بابت قاچاق سوخت سالانه حدود 164250 میلیارد تومان می‌شود. یعنی به ازای هر ایرانی حدود 2 میلیون تومان در سال و یا 163 هزار تومان در ماه به زیان ملت ایران ملت ایران  و به نفع قاچاقچیان و خریداران خارجی تمام می‌شود.

ü      در صورتی که فرآوردهای سوختی به قیمت واقعی عرضه شوند قاچاق سوخت کلا منتفی می‌شود و نه تنها نیاز به مأمورین برای مقابله با قاچاق نخواهد بود بلکه سالانه 164 هزار میلیارد تومان به نفع ملت ایران تمام می‌شود.

4)       زیان ایران از موقعیت ترانزیتی!

ایران با اینکه از موقعیت عالی ترانزیتی برخوردار است لیکن از بابت آن زیان می‌کند زیرا یارانه پنهان سوختی که عملا برای ترانزیت کالا اختصاص می‌یابد بیش از حق ترانزینی است که دریافت می‌گردد. یارانه ‌سوخت پنهان و حق ترانزیت دریافتی شفاف است و لذا به غلط گمان می‌رود که ایران دارد از ترانزیت کالا سود می‌برد. این در حالی است که کشورهای دیگر از سوخت مالیات هم می‌گیرند و دو بار سود می کنند. یک بار با دریافت حق ترانزیت و یک بار دیگر از بابت مالیات بر سوخت.

5)      عدم گسترش استفاده از انرژی خورشیدی و سایر انرژی‌های تجدید پذیر.

ü      هزینه تولید انرژی خورشیدی بسیار کمتر از هزینه واقعی انرژی‌های فسیلی است ولی گران‌تر از نفت سفید و گازوئیل بشکه یک و دو دلار است. لذا با وجود وسعت ایران و آفتاب‌خیز بودن آن، انرژی خورشیدی در کشور رواج ندارد.

ü      در صورت واقعی شدن قیمت سوخت به سرعت استفاده انرژی‌های تجدید پذیر رونق خواهد گرفت.

6)      عدم تشخیص مزیت اقتصادی پروژه‌ها

در محاسبه مزیت اقتصادی یا اقتصادسنجیِ پروژه‌های عمرانی، در محاسبه مصرف سوخت‌های فسیلی قیمت یارانه‌ای آن ملاک محاسبه قرار می‌گیرد و نه قیمت تمام شده و واقعی آن و در نتیجه پروژه‌هایی که حتی دارای مزیت اقتصادی و سودآور جلوه می‌کنند در واقع برای اقتصاد ملی زیان آورند.

7)      آلودگی هوا و بیماری‌زایی آنش

اسراف در مصرف سوخت موجب آلودگی هوا و بیماری‌های ناشی از آن و سایر زیان‌ها از جمله تعطیلی‌های بیشتر به خاطر آلودگی می‌شود.

8)      بی‌عدالتی به نفع ثروتمندان.

ü      محاسبات کارشناسان نشان می دهد که ده درصد از ثروتمندترین افراد 30 برابر ده درصد از فقیرترین افراد فقیرتر جامعه از یارانه پنهان بهره می‌برند. در حالی که در کشورهای دیگر ثروتمندان بیشتر مالیات می‌دهند در ایران ثروتمندان بیشتر یارانه می‌گیرند.

ü      این یارانه نه فقط برای مصرف انواع سوخت شامل بنزین و برق و گاز و ... است بلکه شامل ساخت کاخ‌ها و ویلاهای آنها نیز می‌شود.

ü      از آنجا که در تولید مصالح ساختمانی از سوخت یارانه‌ای استفاده شده است چون در هر یک از مصالح ساختمانی مقداری یارانه پنهان برخوردارند و در حقیقت کاخ نشینان برای ساخت کاخ‌های خود از بیت‌المالی یارانه می‌گیرند که به فقیرترین اقشار جامعه نیز تعلق دارد. در حقیقت هزینه ساخت کاخ‌ها از جیب کوخ‌نشینان پرداخت می‌شود.

9)      عدم النفع‌ها

عدم استفاده از این ثروت عظیم که به عنوان یارانه سوخت پرداخت می‌شود و عدم استفاده از آن در امور حیاتی کشور خود زیان بسیاری را نصیب کشور کرده است.

ملاحظات:

در خبرها معمولا قیمت هر بشکه یا هر تن نفت و فرآورده های آن اعلام می شود. برای اینکه مردم با مبلغ و اندازه واقعی این ارقام آشنا شوند بهتر است در کنار اخبار فوق، قیمت ها به لیتر هم عنوان شود.

با توجه به وزن مخصوص فراورده های نفتی که سبک تر از آب است،

ü      یک تن بنزین معادل حدود 1351 لیتر،

ü      یک تن نفت سفید معادل 1266 لیتر،

ü      یک تن گازوئیل معادل 1190 لیتر است. 

بشکه‌هایی که اگر بخواهیم به صورت دقیق محاسبه کنیم 158.9873 لیتر حجم دارند. البته این دقت در همه مبادلات ممکن نمی‌شود. بنا بر این بشکه‌های نفت را همان 159 لیتر در نظر می‌گیرند.

از آنجا که وزن مخصوص بنزین و گازوئیل بیش از بنزین است لذا قیمت جهان آن نیز بیش از بنزین است.

pmkco.net/fa/index.php?newsid=56