گفتم مجوز دارم که روحانی را نقد کنم/ به وزارت خارجه کنونی هم نقد دارم
محمدحسن قدیری ابیانه در گفتوگو با سایت «خبرسراسری» گفت: من گفتم اگر روحانی رئیس جمهور شود اقتصاد کشور مثل پلاسکو فرو می پاشد. به من گفتند شما که اساسنامه وزارت خارجه را میشناسید گفتم بله گفتند قبول دارید تخلف کردید؟ گفتم خیر من مجوز دارم که علیه روحانی موضعگیری کنم. گفتند چه کسی این مجوز را داده؟ گفتم خود آقای روحانی...
📡 گروه دیپلماسی سایت خبرسراسری: مذاکرات برجامی با شکست مواجه شده است و بنظر می رسد از این پس رویکردی متفاوت میان ایران و غرب طی شود اما از سوی دیگر نشانه هایی متضاد با وضعیت فعلی نیز نمایان می شود از جمله آزادسازی پول های بلوکه شده ایران در کره جنوبی که می تواند هنوز برخی امید ها را زنده نگه دارد اما برخی کارشناسان سیاست خارجی که نظراتی به سمت جبهه اصولگرایان دارند نگاهی متفاوت به مذاکرات دارند و بطور کلی نفس مذاکره با آمریکا را به انسداد همراه می دانند و مذاکره توسط دولت رئیسی نیز از نظر آن ها روشی برای روشن سازی افکار عمومی مبنی بر آگاه شدن از رویکرد های آمریکا بوده است. به جهت بررسی موضوع فوق گفتوگو کردیم با محمدحسن قدیری ابیانه، دیپلمات پیشین که در ادامه مشروح آن را میخوانید.
📡 طبق اعلام برخی مقامات آمریکا به سنا آمریکا گویا مذاکرات برجامی با شکست مواجه شده است؛ بهنظر شما روند طیشده تا کنون چرا فرسوده و سپس شکست خورد؟
✅من همواره تأکید کرده ام که مذاکره با غربیها به نتیجه نخواهد رسید؛ هر چقدرهم که ما از منافعمان عقبنشینی کنیم باز آنها دست از دشمنی برنخواهند داشت. این موضع من در گذشته و حال حاضر است. آقای روحانی و طرفدارانشان در ایام انتخابات ادعا کردند که میتوانند با مذاکره دشمن را از دشمنی منصرف کنند، همین مسئله که در تبلیغات مطرح شده بود عده ای را به شک انداخت که آیا میتوان با مذاکره به دشمنی پایان داد؟ دولت هم اصرار بر مذاکره داشت، اینجا مقام معظم رهبری بحث نرمش قهرمانانه را مطرح کردند و فرصت برای مذاکره ایجاد کردند در حالیکه میدانستند به نیتجه نمیرسد اما برای روشنکردن افکار عمومی و اینکه مذاکره فایده ندارد این اجازه را دادند و دولت نیز مذاکره کرد، امتیازات بسیار زیادی داد، وعدههای نسیه دریافت کرد و به تمام تعهدات یک جانبه عمل کرد با این تصور که آمریکا به تعهدات پایبند خواهد بود در حالیکه نه در زمان اوباما نه ترمپ و نه بایدن به تعهداتشان عمل نکردند علتاش هم این است که چون جهان رو به چند قطبی شدن است آمریکا نیاز دارد جلو شکلگیری قطبهای دیگر را بگیرد و آمریکا برای اینکه بتواند موفق شکد باید بر نفت ایران و جهان مسلط شود و اگر بتواند بر ما مسلط شود و نفت ما را تصاحب کند سراغ دیگر کشورها میآید اگر هم امروز سراغ کشور های حاشیه خلیج نمی رود به این دلیل است که تا هستیم صلاحشان نیست بروند سراغ آنها.
بنابراین آنچه که آمریکا نیاز دارد تصاحب منابع نفتی ماست طبیعتا نه حکومت ما نه هر حکومت دیگری می تواند نفت ما را به آمریکا بدهد و بر فرض محال که جمهوری اسلامی ساقط شود و حکومت دیگری سرکار بیاید در ایران اگر بخواهد نفت ما را به آمریکا ببخشد با مردمی مواجه می شود که جلو این کار را می گیرند و چون این ایده ها امکان پذیر نیست دنبال تجزیه ایران هستند و محروم کردن ایران از نفت جزو اهداف اصلی آمریکاست و برای ابرقدرت ماندن به نفت ایران نیاز دارد.
اصلا به فرض که ما پیچ و مهره انرژی هسته ای را هم جمع کنیم، غربی ها هم نگران هسته ای شدن ایران نیستند در سال 2007 هم سازمان های اطلاعاتی آمریکا گفتند ایران دنبال سلاح هستهای نیست در حالیکه کاخ سفید مرتب چنین ادعایی را تکرار میکرد. ما چه داریم در مذاکرات که بخواهیم به آنها بدهیم؟ اصلا بر فرض ما درود بر آمریکا هم بگوییم و مردم را موظف کنیم پرچم آمریکا را ببوسند باز هم آمریکا دست از دشمنی بر نمی دارد و مانع افول آمریکا نمیشود. ما چقدر کوتاه بیاییم تا آمریکا راضی شود؟ بعضی میگویند اگر دست از اسلام بکشیم دست از دشمنی برمی دارند. آیا آمریکا با اینکار ما می پذیرد از تک ابرقدرتی ساقط شود؟ خیر! مگر مردم آمریکا لاتین مسلمان اند؟ مگر از دیوار سفارت آمریکا بالا رفته اند؟ اما کشوری در آمریکا لاتین نیست که آمریکا در آن مداخله نکرده باشد نتیجتا بر اساس همین ارزیابی مذاکرات به نتیجه نخواهد رسید.حتی اگر امضا شود و آمریکا تضمین دهد آمریکا به آن عمل نخواهد کرد. تیم ایرانی هم نمی تواند آنچه آمریکا می خواهد به آن ها بدهد .تنها فایده این مذاکرات این بود که مردم ببیند با دولت غرب زده روحانی هم تحریم ها نه تنها برداشته نشد بلکه افزایش یافت.
📡بنظر میرسید با توجه به طیف هواداران دولت رئیسی، دیگر مذاکراتی از سوی تیم او صورت نگیرد با این وجود چرا رئیسی و باقری کنی هم به دنبال برجام رفتند؟
در ایام دولت آقای رئیسی این ایام مصادف بود با ادعای آمریکا و بایدن و اتحادیه اروپا مبنی بر احیا برجام اما من گفتم که برجام به نتیجه نخواهد رسید اما اصلاحطلبان که در رسانهها نیز فعالاند، گفتند حالا با بایدن مشکل حل میشود، اگر ما مذاکره نمیکردیم میگفتند او تحریمها را برمیداشت و ما کاری نکردیم اما دولت دنبال این بود که ضمن اینکه تاکید کرد دنبال خنثی کردن تحریم هاست مذاکرات را هم انجام بدهد که اگر واقعا آن ها دست از تحریم برداشتند مشکل حل شود.
ویژگی مثبت هیئت ایرانی این بود که طرف غربزده تیم مذاکراتی را هدایت نمیکرد اما در دولت گذشته میگفتند امضا کری ضمانت است در حالیکه نه امضای رئیسجمهور، نه کنگره، نه شورای امنیت سازمان ملل ضمانت نیست. به جای اینکه آن ها یک قدم بردارند ما نیز یک قدم برداریم دولت قبل یک طرفه تمام تعهدات را انجام داد و امتیازات شرم آوری به غربی ها دادند.از این جا به بعد هم برجام به نتیجه نخواهد رسید!تنها فایده مذاکره این است که دست آمریکا برای افکار عمومی بیشتر رو می شود.
📡اتفاقی که در روزهای گذشته مبنی بر آزادشدن باقر و سیامک نمازی و از سوی دیگر آزادسازی منابع ارزی ما افتاد را نتیجه مذاکره با آمریکا می دانید یا خیر؟
✅این اتفاق نتیجه واسطهگری کشور دیگری بود اولا کره جنوبی به آمریکا به شدت فشار می آورد که بلوکه کردن پول ایران به ضرر منافع کره جنوبی است بالاخره یک بازار 85میلیونی را نمی توانند رها کنند و از این جهت فشار کره زیاد بود که این اتفاق افتاد. بنظر من آمریکا در برابر روغن ریخته شده تقاضا آزادی این دو جاسوس را کرد. این اتفاق نتیجه مذاکرات برجامی نیست و با واسطه گری کشور های همسایه انجام شده است. مطمئن باشید این دو نفر که به کشورشان برمی گردند ادعای شکنجه میکنند و میلیاردها دلار از پول ما را مصادره می کنند. اینکه ما راه را بر کره برای ورود کالاهایش به ایران بستیم فشار زیادی به این کشور آوردیم. البته من معتقدم سود این تاخیر را باید بدهند.
📡با این وجود اگر با واسطه و بر سر موضوعات دیگر با آمریکا مذاکره کنیم به نتیجه می رسیم؟
✅آمریکا به هیچ وجه دست از دشمنی با ایران برنمی دارد. اگر یک حکومت مطلوب آمریکا هم در ایران سر کار بیاید آمریکا دست از دشمنی با ایران برنمی دارد. آن ها خواستار تجزیه ایران و حتی عربستان اند! این مسئله را حکام مرتجع منطقه نمی فهمند که وجودشان وابسته به وجود جمهوری اسلامی ایران است وگرنه برای آمریکا کاری ندارد که این گاو های شیرده را از بین ببرد. پایگاه های نظامی آمریکا در این کشور ها هر کاری می توانند بکنند. لذا مذاکره با آمریکا هیچ فایده ای ندارد مگر اینکه برای مردم روشن شود که مذاکره نتیجه ندارد. عقب نشینی از مواضع نیز به ضرر ملت ماست و فایده ای برای ما ندارد.مگر اینکه بگوییم نفت ما مال شما!
📡شما در زمان دولت قبل انتقادات تندی به رئیس جمهور و دستگاه خارجی کشور داشتید؛ آیا این انتقادات برای شما منجر به چالش و یا پیگیری قضایی نیز شده است؟
✅بله؛ دادگاه تخلفات اداری برای من تشکیل دادند و گفتند شما علیه رئیس جمهور صحبت کردید و سیاست خارجی را نقد کرده اید و به عنوان پرسنل وزارت خارجه نمی توانید این کار را بکنید و مواردی از صحبت ها من را به عنوان مستند آوردند. مثلا من گفتم اگر روحانی رئیس جمهور شود اقتصاد کشور مثل پلاسکو فرومی پاشد. به من گفتند شما که اساسنامه وزارت خارجه را میشناسید گفتم بله گفتند قبول دارید تخلف کردید؟ گفتم خیر من مجوز دارم که علیه روحانی موضعگیری کنم. گفتند چه کسی این مجوز را داده؟ گفتم خود آقای روحانی؛ خودشان گفتند پیامبر (ص) را هم میتوان نقد کرد. یامبر را میشود نقد کرد ولی روحانی را نه؟ گفتند ما به حرف او کاری نداریم شما طبق اساسنامه وزارت خارجه تخلف کردید. گفتم خیر آقای روحانی در زمان انتخابات نامزد ریاست جمهوری بوده است و من در این زمان علیه ایشان به عنوان نامزد صحبت کردم و گفتم میخواهم از دو عضو حقوقدان کمیسیون سیاست خارجی مجلس بخواهم که وکالت من را برعهده بگیرند. در نهایت پرونده را مختومه اعلام کردند. سوال اساسی اینجاست که اگر من می دانم دولت اشتباه می کند باید سکوت کنم؟ نباید بگویم این راه اشتباه است؟
📡در دولت فعلی چطور؟ آیا انتقادی به روند فعلی در وزارت امور خارجه و رویکرد های خارجی دولت دارید؟
✅الان هم من به وزارت خارجه نقد دارم. از اول گفتم هدف آمریکا از مذاکرات این است که تقصیر خروج ترامپ از برجام را دور کنند. بنابراین نباید برای نتیجه ابراز خوشبینی میکردند چون ابراز خوشبینی جامعه ما را شرطی میکند و همه منتظر اند که ببینند برجام چه می شود و این اشتباه است. من با مذاکره مشکلی ندارم ابراز خوشبینی را غلط می دانم. یعنی آمریکا تلاش میکند توپ را در زمین ایران بیندازد و ایران را مقصر مقصر جلوه دهند. انها رسانههای قویتری دارند و این کار را میکنند بنابراین ضمن اینکه نفس انجام مذاکره با ۴+۱ (و نه آمریکا) را نه به عنوان راه حل بلکه به عنوان روشن سازی افکار عمومی نفی نمیکنم معتقدم در تبلیغات سیاست خارجی ابراز خوشبینی جالب و مثبت نبود.
و نکته آخر.
من سه سال است که بازنشسته هستم اما دست از فعالیت علمی و تبیین مواضع کشور و طرح نظرات ام برنداشته ام و وظیفه خودم می دانم که تا پایان عمر به جهاد تبیین عمل کنم. متاسفانه پیش بینی های من درباره مذاکرات چه در گذشته و چه در حال درست از آب درآمده است. ایکاش من اشتباه میکردم.